11 Σεπ 2019

Η πρόσκαιρη επιστροφή στην κανονικότητα…

Του Κώστα Στούπα 
Περί τα 1.200 ευρώ μηνιαίως υπολογίζει τη σύνταξή της εργαζόμενη στο δημόσιο, όπως ενημέρωνε πρόσφατα ομήγυρη των θερινών διακοπών καθώς με την επιστροφή στο κλεινόν άστυ ετοιμάζεται να υποβάλει την αίτηση συνταξιοδότησης: "Του χρόνου το Καλοκαίρι οι διακοπές θα  έχουν διάρκεια" μας έλεγε...
Μια συνταξιοδότηση περί τα 60 έτη με ένα καλό εφάπαξ, έστω και το μισό από αυτό που  θα ήταν προ κρίσης, δεν είναι μια κακή εξέλιξη. Ποιος θα έλεγε όχι αν του προσφέρονταν;
Το προσδόκιμο σήμερα ξεπερνά τα 80 έτη.  Και έτσι κάποιος που εργάστηκε περί τα 35 έτη μπορεί να απολαύσει στα υπόλοιπα 20 τους καρπούς του συστήματος συνταξιοδοτικής αλληλεγγύης των γενεών που έχουν φτιάξει οι γενιές μας  σε βάρος των επερχόμενων.
Αν είχαμε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα όπου ο καθένας θα εισέπραττε ό,τι κατέβαλε, τα 1.200 ευρώ τον μήνα σύνταξης αντιστοιχούν σε 14.400 το χρόνο. Στα 20 έτη της συνταξιοδότησης αντιστοιχούν 288.000 ευρώ, τα οποία αν διαιρεθούν δια τα 35 χρόνια εργασίας, αντιστοιχούν με εισφορές 8.228 το έτος ή 685,7 ευρώ τον μήνα, το 50% του σημερινού μισθού της περί ης ο λόγος  και πολύ μεγαλύτερο ποσοστό του μισθού πριν 10 και 20 χρόνια...
Συζητήσεις σαν την παραπάνω γίνονται όλο και πιο συνηθισμένες τα τελευταία χρόνια καθώς υπάρχει η αίσθηση επιστροφής στην κανονικότητα, η οποία ενισχύθηκε σημαντικά μετά την επικράτηση της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη...
Το πλέον ενδιαφέρον στοιχείο όμως το οποίο δεν αποτελεί εξαίρεση είναι πως τα δυο παιδιά της ομιλούσας τα τελευταία χρόνια έχουν τακτοποιηθεί στο εξωτερικό, γιατί οι μισθοί για τους νέους στην Ελλάδα είναι εξευτελιστικοί και οι προοπτικές ανέλιξης ελάχιστες.
Η πραγματικότητα
Αν κοιτάξουμε τα τελευταία στοιχεία του ΕΦΚΑ τα οποία δημοσιεύτηκαν τον περασμένο Μάιο και στηρίζονται στις Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (ΑΠΔ) των επιχειρήσεων, οι νέες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται αφορούν δραστηριότητες σχετικά χαμηλής παραγωγικότητας και χαμηλής αμοιβής και άρα είναι και χαμηλών εισφορών.
"Είναι γνωστό πως από το σύνολο των 2,2 εκατ. εργαζομένων σε 274.750 επιχειρήσεις και οικοδομικά έργα της χώρας, σχεδόν ένας στους τρεις, συγκεκριμένα 650.000, εργάζονται σε ευέλικτες θέσεις εργασίας μερικής απασχόλησης και λαμβάνουν μέσο μισθό μόλις 384,22 ευρώ…"
Το ποσοστό των χαμηλώς αμοιβομένων μερικώς απασχολουμένων συνεχώς αυξάνεται και η μείωση των εσόδων του ΕΦΚΑ το επιβεβαιώνει αυτό. Αντίστοιχες είναι και οι προοπτικές των κρατικών εσόδων.
Η μείωση των εσόδων του ΕΦΚΑ υπολογίζεται σήμερα  σε 1,3 δισ. ετησίως ενώ αναμένεται να αυξηθεί καθώς οι θέσεις μερικής απασχόλησης αναμένεται να διπλασιαστούν σε βάθος χρόνου.
Τώρα πώς γίνεται με μισθούς 390 ευρώ και αντίστοιχες εισφορές όλοι να υποστηρίζουν ότι είναι βιώσιμο ένα συνταξιοδοτικό σύστημα που δίνει μέση σύνταξη διπλάσιου ύψους, είναι ένα ερώτημα που απάντηση μπορεί να δώσει είτε η πολιτική επιστήμη της χειραγώγησης της κοινής γνώμης με στόχο την εξάντληση των περιθωρίων νομής της εξουσίας... ή η ψυχιατρική!
Όλα αυτά είναι γνωστά και έχουμε αναφερθεί ξανά σ’ αυτά κατά το παρελθόν. Το νέο στοιχείο είναι πως μετά μια περίοδο αναταράξεων μετά τη χρεοκοπία του 2010 το σύστημα και η κοινωνία εμφανίζουν σημάδια επανόδου στην ισορροπία μιας κανονικότητας, την οποία όμως δεν εγγυώνται τα θεμελιώδη στοιχεία της δημογραφικής εξέλιξης  και της οικονομίας.
Η επάνοδος της κοινωνίας σε συνθήκες ισορροπίας και κανονικότητας είναι εμφανής και από το γεγονός πως οι άνθρωποι πάλι κάνουν σχέδια με ορίζοντα πολλών ετών και όχι λίγων μηνών όπως συνέβαινε μετά το 2010.
Η επάνοδος στην κανονικότητα είναι φανερή και από το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα και την αποδυνάμωση των άκρων.
Φοβάμαι όμως στον βαθμό που τα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία δεν συνηγορούν, πως αυτή θα  είναι προσωρινή...