29 Νοε 2010

ΜΙΑ ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ

Από το εισαγωγικό κείμενο για την Κάρτα του Πολίτη, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στο Διαδίκτυο, επισημαίνουμε τα παρακάτω (οι υπογραμμίσεις δικές μας): «Σχεδιαστικό μας στόχο αποτελεί η ανάπτυξη μίας Κάρτας, η οποία θα περιέχει τα ελάχιστα απαιτούμενα στοιχεία και αυτά σε μορφή που θα προστατεύονται με απόλυτο και επιστημονικά άρτιο τρόπο (...) Δεν είναι σε καμία περίπτωση στις προθέσεις μας να περιληφθούν στην Κάρτα δεδομένα υγείας ή άλλα ευαίσθητα δεδομένα και στοιχεία. (...) Οι τεχνικές προδιαγραφές της Κάρτας Πολίτη, καθώς και οι διαδικασίες έκδοσης και διαχείρισής της, θα είναι σύμφωνες με τα διεθνή επιστημονικά πρότυπα και θα υιοθετούν καλές πρακτικές ασφαλείας, ενώ, μόλις οριστικοποιηθούν (;!), θα τεθούν σε διαβούλευση μαζί με το προσχέδιο νόμου για την Κάρτα Πολίτη».
Είναι βέβαιο ότι επαρκής «ασφάλεια δεδομένων» δεν υπήρξε ποτέ, ούτε και πρόκειται να υπάρξει. Ειδικότερα το Διαδίκτυο ήταν, είναι και θα είναι περίπου διάτρητο, ενώ ο πόλεμος γύρω από την πληροφορία και την ασφαλή της διακίνηση συμπορεύεται χρονικά με την ιστορία του ανθρώπου.
Δεν μπορούμε όμως να απορρίπτουμε αβασάνιστα κάθε εξέλιξη και πρόοδο εν ονόματι της  κακής χρήσεως που μπορεί -και πάντοτε θα επιχειρείται- να γίνει. Το κρίσιμο σημείο, λοιπόν, είναι η συνεχής προσπάθεια διασφάλισης των δεδομένων και η ουσιαστική προστασία των προσωπικών δεδομένων, χωρίς διακρίσεις.
Ασφαλώς διατηρούμε αρκετές επιφυλάξεις έως ότου οριστικοποιηθούν και τεθούν στη δημόσια διαβούλευση οι προτάσεις του υπουργείου, που αφορούν τις τεχνικές προδιαγραφές και συνολικά το προσχέδιο νόμου. Ελπίζουμε αυτή τη φορά να υπάρξει πραγματικά δημόσια διαβούλευση και όχι κατ’ επίφαση, όπως συνέβη με τον «Καλλικράτη» και τις προειλημμένες γι’ αυτόν  αποφάσεις.
Υπό την προϋπόθεση ότι το Υπουργείο Εσωτερικών θα επαληθεύσει τις προθέσεις και θα τηρήσει τις δεσμεύσεις που διατυπώνει σε αυτό το κείμενο, τότε το όλο εγχείρημα μάλλον βρίσκεται σε καλό δρόμο και θα μπορούσαμε να ευελπιστούμε στη μείωση της γραφειοκρατίας σταδιακά, εφόσον εφαρμοσθεί.
Είναι σημαντική η διαβεβαίωση του υπουργείου ότι δεν υπάρχει η πρόθεση να συγκεντρωθούν στην κάρτα λεπτομερή στοιχεία. Αλλά δεν αρκεί  αυτό. Θα πρέπει να διασφαλισθεί και η αποκέντρωση των στοιχείων. Δηλαδή, κάθε φορέας, δημόσιος ή ιδιωτικός, να διατηρεί αποκλειστικά και μόνον τα στοιχεία που τον αφορούν διασφαλίζοντας ταυτόχρονα το απόρρητό τους. Για έκτακτες περιπτώσεις να συγκεντρώνονται στοιχεία μόνο με εισαγγελική άδεια ή παραγγελία. Δεν χρειάζεται, δηλαδή, να αλλάξει ουσιαστικά το καθεστώς που ισχύει και τώρα. Στα θετικά προσμετράται η αποφυγή της χρήσης γραμμωτού κώδικα (bar code), όχι μόνο για την αποφυγή σκανδαλισμού των χριστιανών, αλλά επειδή σε μια τέτοια εφαρμογή η χρήση του θα ήταν εξαιρετικά επισφαλής.
Η αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας είναι αδύνατη χωρίς τη χρήση ψηφιακών εφαρμογών και τη βέλτιστη αξιοποίηση των δυνατοτήτων της πληροφορικής. Μέσα από ένα έντιμο και ψύχραιμο διάλογο κράτους και πολιτών, μπορεί -και πρέπει- να βρεθούν οι καταλληλότεροι τρόποι. Αλλά, δυστυχώς, στη χώρα της υπερβολής, ακόμα και οι αντιδράσεις μας είναι πολωμένες. Σε σημαντικά ζητήματα, όπως αυτό, όταν δεν αντιδρούμε έξαλλα και υπερβολικά, συνήθως μας χαρακτηρίζει η απάθεια και η μακαριότητα. Δεν χρειάζεται κανένας πανικός. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι η έγκυρη και επαρκής πληροφόρηση, που η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να μας παρέχει. Ας  είμαστε, λοιπόν, ενημερωμένοι και σε συνεχή εγρήγορση. Καθόλου, όμως, δεν ωφελεί το κ-οπαδικό πνεύμα που διακατέχει αρκετούς, που συμπτωματικά και δι’ αποκαλύψεως (;) εμφανίζονται να γνωρίζουν τα πάντα.
Για περισσότερα θα περιμένουμε να τεθεί στη δημόσια διαβούλευση το προσχέδιο του νόμου και οι τεχνικές προδιαγραφές της Κάρτας του Πολίτη.

Παύλος Γεωργίου
Πληροφορικός