Γεωστρατηγικές βλέψεις του Βατικανού στην Αν. Ευρώπη

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η περιοδεία του Πάπα Φραγκίσκου στα Σκόπια και τη Βουλγαρία στις αρχές του επόμενου μήνα, και στη Ρουμανία στο τέλος Μαΐου.
Σε μια περίοδο που ο Χριστιανισμός διώκεται σε όλον τον κόσμο, ο Προκαθήμενος της Καθολικής Εκκλησίας, συνεχίζει τις περιοδείες του ανά τον κόσμο καταδεικνύοντας επί τις ουσίας τη γεωστρατηγική του Βατικανού για τα επόμενα χρόνια, σε περιοχές όπου η Ορθοδοξία ανθεί.

Δεν είναι τυχαίο ότι η προαναγγελθείσα επίσκεψή του στην Ανατολική Ευρώπη, δεν τυγχάνει της ίδια αποδοχής από τις χώρες αυτές, όπως συνέβη σε προηγούμενα ταξίδια του ακόμα και σε μουσουλμανικά έθνη όπως το Μαρόκο ή τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή κράτη όπως η Ιαπωνία.
Μάλιστα, η Εκκλησία της Βουλγαρίας με ανακοίνωσή της δήλωσε ότι δεν θα συμμετάσχει σε καμία από τις εκδηλώσεις κατά την επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου στη Βουλγαρία. Μοναδική εξαίρεση θα είναι η συνάντηση του Πατριάρχη κ.κ. Νεόφυτου με τον Πάπα στην Ιερά Σύνοδο. Τα μέλη της Ιεράς Συνόδου επεσήμαναν μάλιστα ότι η πρόσκληση για επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου προέρχεται από τις κρατικές αρχές.

«Μια επίσκεψη στον καθεδρικό ναό του Αγίου Αλέξανδρου θα ήταν δυνατή, αλλά θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε ότι κάθε μορφή κοινής λειτουργίας ή προσευχής δεν είναι αποδεκτή από εμάς» αναφέρει η Ιερά Σύνοδος. Στις εκδηλώσεις δεν θα συμμετάσχει επίσης, η Πατριαρχική Χορωδία.
Επίσης, μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει γνωστή η επίσημη θέση τόσο του Πατριαρχείου της Ρουμανίας, όσο και της Εκκλησίας στα Σκόπια.

Όπως σχολιάζουν αναλυτές, για το Βατικανό η στρατηγική αυτή δεν αντανακλά μόνο τις «οικουμενικές ανησυχίες» του Ποντίφικα αλλά έχει μεγάλη πολιτική σημασία, κυρίως σε ό,τι αφορά τη στάση του σε χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ.

Εκεί, με την εισβολή του κομουνισμού τόσο οι Ορθόδοξοι όσο και οι Καθολικοί υπέστησαν διωγμούς. Εν συνεχεία, η πτώση του Σιδηρούν Παραπετάσματος, δημιούργησε νέα προβλήματα καθώς οι Καθολικοί υποστήριξαν ότι δόθηκαν στην Ορθόδοξη εκκλησία εκτάσεις που ανήκαν στους Καθολικούς. Και ως εκ τούτου, σιωπηρά το Βατικανό τις διεκδικεί.

Η στρατηγική του Βατικανού στην Ανατολική Ευρώπη κινείται ουσιαστικά σε δύο άξονες: επαφή με την πολιτική ηγεσία των χωρών, στην οποία βρίσκει πρόσφορο έδαφος και προσπάθεια να ανοίξει ο διάλογος με τους Προκαθημένους της Ορθοδοξίας.

Σε αυτή την προσπάθεια έχει βρει μεγάλη αντίσταση από το Πατριαρχείο της Μόσχας, το οποία παραδοσιακά (θα μπορούσε να πει κανείς)αντιστέκεται στον οικουμενικό διάλογο.

Πιο πρόσφατο παράδειγμα ήταν η άρνηση της Ρωσίας να συμμετάσχει σε Πανορθόδοξο Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη τον Ιούνιο του 2016, μόλις τέσσερις μήνες μετά από μια ιστορική συνάντηση του Πάπα Φραγκίσκου και του Πατριάρχη Μόσχας στην Κούβα τον Φεβρουάριο του 2016.
Μετά από αυτή την άρνηση, το Βατικανό άρχισε να αλλάζει πλεύση στρεφόμενο προς τις μικρότερες χώρες που περιβάλλουν τη Ρωσία, και προσεγγίζοντας τους εκεί Προκαθημένους.