Εκμεταλλευτήκαμε την απόφαση για τον Μαυρίκιο για να πιέσουμε την Αγγλία για το Κυπριακό;

Αλέκος Μιχαηλίδης 

Στις 25 Φεβρουαρίου και μετά από αγορεύσεις εκπροσώπων 22 χωρών –και της Κύπρου– το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης εξέδιδε μια ιστορική γνωμοδότηση. Σύμφωνα με αυτήν, η Βρετανία είχε την υποχρέωση να τερματίσει τη διοίκηση του Αρχιπελάγους Τσάγος στον Μαυρίκιο «το συντομότερο δυνατόν». Καθίστατο δε σαφές ότι «η αποαποικιοποίηση στον Μαυρίκιο δεν διενεργήθηκε νόμιμα». Μια μικρή χώρα, ο Μαυρίκιος, αποκτούσε έτσι ένα τεράστιο διπλωματικό χαρτί, που, αν και μη δεσμευτικό για την πάλαι ποτέ κραταιά αυτοκρατορία, η οποία διαχρονικά αγνοεί τέτοιες γνωμοδοτήσεις, θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλλίτερες μέρες.

Τρεις μήνες μετά, στις 22 Μαΐου, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών προκαλούσε στη Βρετανία τη δεύτερη διπλωματική ήττα για το συγκεκριμένο θέμα. Με 116 ψήφους υπέρ, έξι εναντίον και 56 αποχές, το Γενικό Συμβούλιο δικαίωσε τον αγώνα του Μαυρικίου, προκαλώντας μεγάλο πλήγμα στο Λονδίνο. Η Βρετανία, ούσα παραβάτης του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της αυτοδιάθεσης, εξέφρασε απογοήτευση για την παραπομπή του ζητήματος, τόσο στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης όσο και στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Το Φόρεϊν Όφις σημείωνε στις 23 Μαΐου ότι δεν αναγνωρίζει τη διεκδίκηση του Μαυρικίου επί της κυριαρχίας του Αρχιπελάγους Τσάγος. 

Η Κύπρος, που γνωρίζει πολύ καλά την τακτική του Φόρεϊν Όφεως, τόσο εντός του Διεθνούς Δικαστηρίου όσο και εντός της ΓΣ του ΟΗΕ, χαιρέτισε τις γνωμοδοτήσεις. Πρώτα ο Γενικός Εισαγγελέας, που διατύπωσε τη θέση ότι το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση είναι το ίδιο αναφαίρετο όπως και η κυριαρχία του κράτους και σημείωσε ότι η αποικιοκρατία αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου και του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και έπειτα η επιτετραμμένη της Κύπρου στον ΟΗΕ, που καλωσόρισε την απόρριψη της ατελούς αποαποικιοποίησης, συγκεκριμενοποίησαν τη στάση της Κύπρου έναντι του ζητήματος. Η Κύπρος αξίωσε, μαζί με τον Μαυρίκιο και άλλες τόσες χώρες, την αποαποικιοποίηση και το αναφαίρετο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης για τους κατοίκους του Αρχιπελάγους Τσάγος.

Και για την Κύπρο; Μηδέν. Τόσους μήνες μετά από τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου και με τις τόσες διαβεβαιώσεις περί «προεκτάσεων» και στην Κύπρο, που εξαναγκάστηκε να παραχωρήσει έδαφος στους Βρετανούς για μια κουτσουρεμένη ανεξαρτησία, όλα μοιάζουν σε εμπλοκή. Και ενώ γνωρίζουμε ότι στο υπουργείο Εξωτερικών –ίσως όχι σε πολιτικό επίπεδο– υπάρχει ετοιμότητα για μια έντονη προσπάθεια ολοκλήρωσης της αποαποικιοποίησης με αφορμή και στη βάση των αποφάσεων για τον Μαυρίκιο, τα πάντα «κολλούν» στις πολιτικές αποφάσεις. Σε μια ρεάλ πολιτίκ που χωνεύει τη βαρβαρότητα, απαλλάσσοντας τους Βρετανούς από τα εγκλήματά τους. Υπό την αίρεση δύο κομμάτων (το ένα είναι αριστερό) που λένε «ναι, αλλά όχι τώρα», ωσάν να πρόκειται για το μαγαζί τους και όχι τον τόπο. Παρακινούμενοι από μια μικρόπνοη (κοινοπολιτειακή;) θεωρία, που αθωώνει την αποικιοκρατία, τη βασίλισσα, τις σφαγές στον Κοντεμένο, την «Πράσινη Γραμμή», την εισβολή, τον λόρδο Χάνεϊ, το σχέδιο Ανάν, τις απόψεις του σερ Ντάνκαν. Ο Μαυρίκιος προχώρησε. Η ευρωπαϊκή Κύπρος;

Φιλελεύθερος