Γράφει ο Χρήστος Γιανναράς
Η εικόνα που
εμφανίζει σήμερα η «Ευρωπαϊκή Ένωση», είκοσι έξι χρόνια από την ίδρυσή της
(Μάαστριχτ, 1993), παραπέμπει σε πολυεθνικό σχήμα εξουσιαστικό, με πεδίο
άσκησης εξουσίας τόσο τις κοινωνίες των κρατών-μελών της όσο και τον
διεθνοποιημένο στίβο της οικονομίας.
Η
προτεραιότητα της οικονομίας στις ιδρυτικές προϋποθέσεις (και στοχεύσεις) της
Ε.Ε. προσδίδουν στην οργάνωση και στη λειτουργία της στοιχεία ολοκληρωτικού
χαρακτήρα.
Η λέξη
«ολοκληρωτικός» ηχεί σαν αναξιόπιστη υπερβολή, αφού πρόκειται για την Ευρώπη,
τη μήτρα της νεωτερικής δημοκρατίας. Όμως «ολοκληρωτισμός» δεν είναι μόνο η
στανική, με βία και τρομοκρατία, επιβολή μιας ιδεολογίας και των πρακτικών
εφαρμογών της. Ολοκληρωτισμός είναι κάθε μορφή εξουσίας, που παρακάμπτει τη
λαϊκή βούληση, έστω και με εξαπάτησή της – συντηρώντας προσχήματα δημοκρατίας
σε λειτουργία παράλληλη με αυθαιρεσία απόλυτη των λειτουργών της.
Στην
περίπτωση της Ε.Ε. έχουμε ένα πολυδαίδαλο στη διάρθρωσή του, πολυεθνικό,
γραφειοκρατικό σχήμα, που επιβλέπει και συντονίζει οικονομίες κρατών (ως κάποιο
σημείο και πολιτικές) – κάτι που μάλλον αποκλείει τον έλεγχο από τις επιμέρους
κοινωνίες του κεντρικού συντονισμού και της επίβλεψης. Θα μπορούσε επιπλέον να
παρατηρήσει κανείς ότι, για τον κοινό νου, οι έννοιες «δημοκρατία» και
«ελευθερία αγορών» αλληλοαποκλείονται, είναι ασύμβατες και ασύμπτωτες – δεν
συμβιβάζεται η προτεραιότητα των σχέσεων κοινωνίας με ταυτόχρονη προτεραιότητα
του ατομικού κέρδους.
Εκ των
πραγμάτων αποκλείεται στην Ε.Ε. κάθε αντιπολιτευτικός λόγος. Υπάρχουν
διαφωνίες, αλλά αφορούν πάντοτε στην υπεράσπιση εθνικών συμφερόντων, δεν
υπάρχει περιθώριο διαφωνίας ή αμφισβήτησης των κεντρικών κατευθύνσεων πολιτικής
των Βρυξελλών – χαρακτηριστικό και οδυνηρότατο παράδειγμα το «μεταναστευτικό».
Επίσης εκ των πραγμάτων αποκλείεται η αμφισβήτηση του ηγεμονικού ρόλου της
Γερμανίας στην Ε.Ε., αφού η οικονομική υπεροχή των Γερμανών είναι
εξασφαλισμένη, πασιφανής και μεθοδικά συντηρούμενη.
Έτσι
αποκλείεται κάθε ζύμωση και διεργασία που θα οικοδομούσε προοδευτικά την
πραγμάτωση του οράματος των πρωτοπόρων της «ευρωπαϊκής ενοποίησης» – όρους και
προϋποθέσεις ειρηνικής συνύπαρξης, δημιουργικής αλληλοβοήθειας, μεθοδικής
συνεργασίας. Το όραμα δεν ήταν η «ευρωμαρμελάδα», ένας πολτός εξομοίωσης
ιδιαιτεροτήτων και πολιτισμικών παραδόσεων: να πιθηκίσει η Ευρώπη το εξωμήτριο
έκγονό της, τις ΗΠΑ. Την Ευρώπη τη συνιστούσε πάντοτε η ποικιλότητα των
παραδόσεων πολιτισμού, καλλιέργειας, χαρακτήρων, νοοτροπίας και καλαισθησίας.
Ταυτιζόταν η
Ευρώπη πάντοτε με τις εθνικές «σχολές» στην Τέχνη (μουσική, ζωγραφική,
γλυπτική, αρχιτεκτονική, λογοτεχνία), αλληλοεπηρεαζόμενες, αλλά με προφανή την
ιδιαιτερότητα κάθε λαού. Η Ευρώπη ήταν τα πανεπιστήμιά της (Σορβόννη, Οξφόρδη,
Καίμπριτζ, Χαϊδελβέργη, Λειψία, Τυβίγγη, Ουψάλα, Λουβαίν, Σιέννα, Πάντοβα,
Σαλαμάνκα), αυτονοήτως κρατικά, αφού κάθε κοινωνία με στοιχειώδη αυτοσεβασμό,
θέλει να εκπαιδεύει με τα δικά της κριτήρια τα στελέχη της, όχι με τις νόρμες
του απάτριδος ιδιωτικού κεφαλαίου.
Τέτοιες
ευρωκεντρικές απόψεις και οπτικές μοιάζουν σιωπηρά απαγορευμένες από τη
γραφειοκρατία των Βρυξελλών που, χωρίς λαϊκή εντολή, κυβερνάει τις ευρωπαϊκές
κοινωνίες. Με λαϊκή ψήφο εκλέγονται μόνο οι ευρωβουλευτές, αλλά το
Ευρωκοινοβούλιο δεν έχει εκτελεστικές εξουσίες. «Κατά σύμπτωση» ασφαλώς, στα
πόστα των καίριων αποφάσεων συμβαίνει να βρίσκονται συνήθως πρώην (ή
μελλοντικά) στελέχη μεγάλων εταιρειών του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού
Συστήματος!
Οι πολίτες
των χωρών-μελών της Ε.Ε. δεν είναι δυνατό να γνωρίζουν την «επίσημη» (κοινής
συναίνεσης) άποψη των Ευρωπαίων εταίρων για καίρια θέματα της ταυτότητας και
των προοπτικών της Ένωσης. Δεν υπάρχει οργανωμένη από την Ε.Ε. έγκυρη
πληροφόρηση των πολιτών για τις αποφάσεις των Βρυξελλών, ούτε, βέβαια, δυνατότητα
αντιλόγου, διορθωτικών προτάσεων, εναλλακτικών θεωρήσεων. Αυτή η απουσία
ενισχύει την εντύπωση «ολοκληρωτικού» κλίματος – αφού και οι ευρωβουλευτές μόνο
ψυχολογική εκτόνωση δικαιούνται.
Στην Ελλάδα
κάθε κυβέρνηση συντηρεί μια τηλεοπτική εκπομπή, εβδομαδιαία, που «ενημερώνει»
τους πολίτες για τις δραστηριότητες της Ε.Ε. Αυτονόητα η εκπομπή εκχωρείται ως
ρουσφέτι σε κομματικό δημοσιογράφο, συνήθως μέτριο έως και μικρονοϊκό. Έτσι, η
«ειδική» αυτή εκπομπή είναι, κατά κανόνα, ανούσια και βαρετή. Σε ποιον να το καταγγείλει
ο πολίτης;
Αν ζητήσει ο Έλληνας
πολίτης να πληροφορηθεί τι είναι ο «ευρωσκεπτικισμός»,
ο υπουργός Τύπου θα του απαντήσει με τον γνωστό φανατισμό του εξωμότη και
αλλαξόπιστου: Ευρωσκεπτικισμός είναι ο νεοναζισμός στην Ευρώπη, η Ακρα Δεξιά, ο
ωμός φασισμός, ο τραμπουκισμός.
Αυτή η
απάντηση δεν είναι αποκύημα τυφλού φανατισμού ή ψυχοπαθολογικής αβελτηρίας. Είναι εσκεμμένη κατασυκοφάντηση μιας
μεγάλης μερίδας Ευρωπαίων πολιτών, που εμμένουν ενεργά στο όραμα της ευρωπαϊκής
ενοποίησης, αλλά επιμένουν να υπερασπίζονται την ιδιοπροσωπία εθνικών, τοπικών
και γλωσσικών παραδόσεων, αρνούνται τον μετασχηματισμό των κοινωνιών σε αγορές,
των πολιτών σε αδιαφοροποίητους καταναλωτές.
«Σκεπτικισμός»
σημαίνει επιφύλαξη, όχι άρνηση ή απόρριψη. Η επιφύλαξη προϋποθέτει κριτική
σκέψη, επομένως ελευθερία από δόγματα και αυθεντίες. Η εθελοδουλεία της
υποταγής σε δόγματα και αυθεντίες (ο «φόβος της ενηλικίωσης») είναι το πρώτιστο
γνώρισμα του μαρξισμού.
Σήμερα στην
Ελλάδα τα θρέμματα του μαρξιστικού ολοκληρωτισμού «διαχειρίζονται» την
ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Καρνάβαλος
«προοδευτικών» δυνάμεων.
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου