ΚΑΤΣΑΡΙΔΕΣ…

Άρθρο τῆς κυρίας Βαρβάρας Ταβλαρίδου Μπακάλη γιά τά πανεπιστήμια 

      «Όταν ο Γκρέγκορ Σάμσα ξύπνησε ένα πρωινό από κακό όνειρο, βρέθηκε στο κρεβάτι του μεταμορφωμένος σε γιγάντια κατσαρίδα. […]Τα πολυάριθμα ποδάρια του, που ήταν αξιοθρήνητα λεπτά σε σύγκριση με το υπόλοιπο κορμί του, ταλαντεύονταν ανήμπορα μπροστά στα μάτια του….». 

  (Φ. ΚΑΦΚΑ, Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ) 

         Αυτό το ασύλληπτης έμπνευσης μνημειώδες έργο του μεγάλου Τσέχου συγγραφέα, μια αλληγορία για τη θέση του ατόμου στην κοινωνία και την αλλοτρίωσή του στη σύγχρονη εποχή, μου ήρθε στο νου όταν αντίκρισα στην τηλεόραση τις θλιβερές εικόνες του Πανεπιστημίου Αθηνών, του πρώτου και μεγαλύτερου εκπαιδευτικού ιδρύματος της χώρας. Απίστευτες εικόνες ντροπής, με τουαλέτες, διαδρόμους και αμφιθέατρα να έχουν μεταβληθεί κυριολεκτικά σε όζουσες χωματερές, σωστό παράδεισο για τα γνωστά σιχαμερά έντομα, τις κατσαρίδες! 

        Ακουσα ότι δεν υπήρχε για καιρό υπηρεσία καθαριότητας λόγω έλλειψης κονδυλίων (τι πρωτότυπο αλήθεια ! ) με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί αυτή η απαράδεκτη κατάσταση, η οποία ευτυχώς αντιμετωπίστηκε προς το παρόν από το Δήμο της Αθήνας. 

       Κι αναρωτιέμαι: Ηταν ανάγκη να φτάσει το ίδρυμα σ’ αυτόν τον απόλυτο εξευτελισμό που προσβάλλει καίρια τον πολιτισμό μας και την εικόνα της χώρας μας για να γίνει κάτι; Τι έκανε η προηγούμενη Πρυτανική Αρχή του πολυπράγμονα κυρίου Πελεγγρίνη; Αλλά και τι έκαναν και οι ίδιοι οι φοιτητές για να μη φτάσει η κατάσταση σ’ αυτό το σημείο; 

      Γιατί τα παρατημένα πάνω στα έδρανα των αμφιθεάτρων πλαστικά ποτήρια με τα καλαμάκια από τα «φραπεδάκια», τα κουτιά απ’ τα ΜΑΛΜΠΟΡΟ, τα τσαλακωμένα ρυπαρά χαρτιά κλπ δεν τοποθετήθηκαν εκεί από μόνα τους, κάποιοι τα άφησαν. Προφανώς οι ίδιοι και οι ίδιες που αφήνουν τις πολυχρονισμένες και σκισμένες αφίσες να κοσμούν τους τοίχους των σχολών, όπου βέβαια έχει μείνει χώρος ελεύθερος από τα διάφορα συνθήματα των ανέξοδων «επαναστατών» κειμενογράφων! Για να μη μιλήσω για τη διαχρονική ντροπή στις τουαλέτες… 

         Αφού έβλεπαν ότι υπήρχε οξύ πρόβλημα, τόσο δύσκολο ήταν να κινητοποιηθούν από μόνοι τους και ν’ αγοράσουν 10-20 μαύρες σακούλες , να μαζέψουν τουλάχιστον τα δικά τους απορρίμματα και να τα πετάξουν στους κάδους του Δήμου; Από ένα φραπέ ή ένα τσιγάρο λιγότερο την ημέρα αν διέθεταν τα χρήματα, το ποσό για μια στοιχειώδη αντιμετώπιση της κατάστασης θα έφτανε και θα περίσσευε. 

        Αλλά δυστυχώς η πλειονότητα των σημερινών «ακαδημαϊκών πολιτών» όπως θέλουν να λέγονται οι φοιτητές δεν σέβεται το ίδρυμα που η Πολιτεία με τις μακρόχρονες θυσίες και την προσφορά ολόκληρου του Ελληνικού λαού τους διαθέτει δωρεάν για να σπουδάσουν και ν’ αποκτήσουν τα εφόδια για την πραγματοποίηση των ονείρων τους. Και αναλώνεται στο να διεκδικεί λάθος πράγματα με λάθος τρόπο. 

      Παράδειγμα, τα θλιβερά επεισόδια κατά τη συνεδρίαση της συγκλήτου υπό τη νέα πρυτανική αρχή, όπου απολαύσαμε κάποιους σκουλαρικάτους επίδοξους « κόκκινους Ντάνυ» και κάποιες έξαλλες νεαρές με επαναστατικά κασκόλ να προπηλακίζουν τον πρόσφατα εκλεγμένο πρύτανη κουνώντας σπαστικά τα χέρια τους σαν τα ποδαράκια της Καφκικής γιγάντιας κατσαρίδας! 

       Και ναι, η χρηματοδότηση των Πανεπιστημίων μας δεν είναι η πρέπουσα και ναι, οι διοικητικές δομές τους ενδεχομένως πρέπει να εξυγχρονιστούν. Και πώς να είναι άλλωστε αφού το κράτος μας από συστάσεώς του ουδέποτε ασχολήθηκε σοβαρά με το μεγάλο ασθενή της Νεοελληνικής Πολιτείας, την Παιδεία ο εκάστοτε υπουργός της οποίας θεωρεί υποχρέωσή του να αλλάξει εντελώς τον όποιο υφιστάμενο «Νόμο Πλαίσιο» αντί να τον συμπληρώσει και να τον βελτιώσει; 

         Αλλ’ αυτό δεν ακυρώνει την ευθύνη και των φοιτητών για τη σημερινή κατάσταση των ιδρυμάτων. Τη δεκαετία του 50, όταν η χώρα μόλις έβγαινε από τον καταστρεπτικό Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και τα όσα δεινά επακολούθησαν, το Πανεπιστήμιο Αθηνών κυριολεκτικά φυτοζωούσε, δεν είχε καν προγράμματα όπως διηγούνται οι παλιότεροι, όμως οι χώροι του έλαμπαν! Το ίδιο και τη δεκαετία του 60, τότε που διαδηλώναμε στους δρόμους διεκδικώντας «προίκα για τη σοφία κι όχι τη …Σοφία» με αφορμή τα υπέρογκα έξοδα για τους πριγκηπικούς γάμους και αντιμετωπίζαμε τα γκλόμπς της Αστυνομίας με άκακα νεράντζια κι όχι εμπρηστικές μολότωφ..Τότε που υπήρχε όντως θέμα με την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών στο Πανεπιστήμιο και η έννοια του ασύλου δεν είχε καταντήσει προστασία κάποιων ανεγκέφαλων και περιθωριακών καταληψιών και καταστροφέων. 

        Από τότε έχει κυλήσει πολύς χρόνος, η χώρα βίωσε την 7ετή Απριλιανή δικτατορία ,πέρασε και περνά από συμπληγάδες, πολλά πράγματα, αν και πολλές πληγές παραμένουν ανοιχτές, βελτιώθηκαν αλλά και κάποια , παρά το ότι η Δημοκρατία έχει παγιωθεί δεν εξελίχτηκαν ανάλογα. Κι ένα απ’ αυτά είναι η στάση της φοιτητιώσας νεολαίας απέναντι στη λειτουργία των Πανεπιστημίων. 

         Τι έφταιξε και συνέβη αυτή η ανεπιθύμητη μετάλλαξη της νέας γενιάς , της κατά τεκμήριο μοναδικής ελπίδας του Έθνους, από μια εν δυνάμει πνευματική, πρωτοπόρο ηγεσία σε μια οργισμένη δύναμη που διεκδικεί συνεχώς αμφιβόλου αξίας προνόμια και αδιαφορεί, αν δεν αρέσκεται κιόλας, για τους συντελούμενους συνεχείς βανδαλισμούς και τις ασχημίες που υποβαθμίζουν και οδηγούν άδικα κι άκριτα στην απαξίωση τα Ελληνικά Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα; 

        Πώς από τα φλογερά οράματα της ηρωϊκής εξέγερσης εν μέσω στυγνής δικτατορίας της γενιάς του Πολυτεχνείου φτάσαμε στο σημείο σε καιρό στέρεας δημοκρατίας να επικρατεί αυτό το χάος στην ανώτατη παιδεία και να κλυδωνίζονται τα ΑΕΙ από την ασυνεννοησία και την έλλειψη συνεργασίας και εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας; 

        Ποιος επιτέλους θ’ αναλάβει να διδάξει σ’ αυτά τα ακόμη άγουρα κι εύπλαστα νέα παιδιά πως εκτός από τα «θέλω» υπάρχουν και τα «πρέπει» κι αν δεν υπάρξει εξισορρόπηση αυτών των δυο εννοιών δεν πρόκειται να πάμε μπροστά, θα στριφογυρίζουμε όλοι αέναα στον ίδιο αδιέξοδο κυκεώνα; Ποιος θα τους εμπνεύσει ξανά τις αξίες του «ευ αγωνίζεσθαι», της συλλογικότητας, της συνευθύνης, ποιος θα τους εξηγήσει πειστικά ότι η λογική της ήσσονος προσπάθειας δεν οδηγεί πουθενά και αναπόφευκτα θα γίνει μπούμεραγκ γι’ αυτούς τους ίδιους στη σημερινή ανταγωνιστική κι ανελέητη παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα; 

       Οι ευθύνες όλων από την επίσημη Πολιτεία , την πνευματική ηγεσία –κυρίως αυτή- και τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, τα πολιτικά κόμματα και τα ΜΜΕ που κατά κανόνα ποδηγετούν τη νεολαία ως τους γονείς ή και τους παππούδες - ναι, ακόμη κι αυτοί μπορούν να βοηθήσουν- για τη διαμόρφωση και προώθηση ξανά ενός υγιούς ήθους στη νέα γενιά είναι πολύ βαριές. Απαιτείται ένας τιτάνιος αγώνας στον οποίον πρέπει άμεσα όλοι μας να συστρατευτούμε, αιρόμενοι στο ύψος των περιστάσεων. 

        Ειδάλλως οι μεταλλαγμένες κατσαρίδες θα πληθαίνουν σ’ όλα τα επίπεδα , μ’ ότι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον του τόπου και όλων μας. 

       Βαρβάρα Ταβλαρίδου Μπακάλη