Ένας άσχετος με το συνταξιοδοτικό πρωθυπουργός

Του Τάσου Ι. Αβραντίνη

O πρωθυπουργός κατηγόρησε τη ΝΔ ότι θέλει τάχα να αντικαταστήσει το διανεμητικό ασφαλιστικό σύστημα με κεφαλαιοποιητικό, παρομοιάζοντας δολίως τις προτάσεις ενός συνταξιοδοτικού συστήματος τριών πυλώνων (δημόσιο σύστημα, επαγγελματική ασφάλιση, επικουρική ασφάλιση) με το πρόγραμμα Πινοσέτ!

Για μια ακόμη φορά αυτός και οι προπαγανδιστές συνεργάτες του συλλαμβάνονται είτε να εξαπατούν εσκεμμένα τους πολίτες είτε να έχουν πλήρη άγνοια των θεμάτων στα οποία αναφέρονται ‒ είτε, το πιθανότερο, να ισχύουν και τα δύο συγχρόνως.

Κατ’ αρχάς να επισημανθούν για τη Χιλή τα εξής:

‒ Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση στη Χιλή εφαρμόστηκε από τον Πινοσέτ το 1980 αλλά σχεδιάστηκε από την κυβέρνηση Αλιέντε ήδη από το 1972.

‒ Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση στη Χιλή θεωρείται διεθνώς ένα πολύ επιτυχημένο μοντέλο μετάβασης από το διανεμητικό σύστημα στο κεφαλαιοποιητικό.

‒ Η συντριπτική πλειονότητα των ασφαλισμένων στη Χιλή κατά την εφαρμογή της μεταρρύθμισης προτίμησε ελεύθερα το νέο σύστημα –ενώ μπορούσε να παραμείνει στο παλαιό‒ και δικαιώθηκε στην επιλογή της.

‒ Οι δημοκρατικές κυβερνήσεις της Χιλής που ακολούθησαν μετά τη Χούντα του Πινοσέτ διαφημίζουν ως πρότυπο το κεφαλαιοποιητικό ασφαλιστικό σύστημα της χώρας τους.

Δυστυχώς ο άσχετος πρωθυπουργός κατηγορεί κάτι που αγνοεί για να πλήξει ένα κόμμα, τις θέσεις του οποίου δεν γνωρίζει ή διαστρέφει. Το σύστημα της Χιλής δηλαδή δεν το υποστηρίζει η Νέα Δημοκρατία, η πρόταση της οποίας για το ασφαλιστικό είναι εν πολλοίς συμβατή με όσα συζητούνται εδώ και καιρό στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ειδικότερα:

‒ Η επιλογή ενός συστήματος τριών πυλώνων αποτελεί θεμελιώδη επιλογή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία επιδιώκει εδώ και χρόνια μία σύνθεση από διανεμητικούς και κεφαλαιοποιητικούς παράγοντες που θα διαμορφώνουν τις παροχές του νέου συστήματος.

‒ Ήδη επίκειται η ψήφιση Κανονισμού για τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού ατομικού συνταξιοδοτικού προϊόντος, του περίφημου PEPP (Pan-European Private Pension Product), ενός ατομικού συνταξιοδοτικού προϊόντος δηλαδή στο οποίο θα συμμετέχει ο ασφαλισμένος οικειοθελώς, θα διαθέτει φορητότητα (θα μπορεί να μεταφερθεί δηλαδή από χώρα σε χώρα) και θα του παρέχει στη λήξη του είτε σύνταξη είτε εφάπαξ ποσό. Η αδειοδότηση αυτών των προϊόντων θα γίνεται από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Συντάξεων – EIOPA. Κύριος πάροχος τέτοιων προϊόντων θα είναι τόσο οι ασφαλιστικές εταιρείες όσο και τα ασφαλιστικά ταμεία.

‒ Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της Ε.Ε. ο πυλώνας με τη μεγαλύτερη βαρύτητα στα ευρωπαϊκά συνταξιοδοτικά συστήματα στο μέλλον θα είναι ο δεύτερος πυλώνας, ο κεφαλαιοποιητικός. Στον δεύτερο πυλώνα θα υπάρχει υποχρεωτική συμμετοχή του ασφαλισμένου, απαραίτητος κανόνας προκειμένου να μεταφερθεί σε αυτόν σταδιακά το μεγαλύτερο τμήμα των ασφαλιστικών υποχρεώσεων του κρατικού πρώτου πυλώνα και να απαλλαχθούν οι κρατικοί προϋπολογισμοί από το βάρος του υψηλού ποσοστού αναπλήρωσης που παρείχε μέχρι πρόσφατα.

Ο πυλώνας αυτός θα αποτελέσει το βασικότερο όχημα για τις συντάξεις του μέλλοντος. Οι φορείς των παροχών του δεύτερου πυλώνα ονομάζονται Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ).

Ο πρωθυπουργός, δυστυχώς για τον ίδιο και τη χώρα, δεν γνωρίζει ότι δεν υπάρχει σήμερα ανεπτυγμένη χώρα που να στηρίζει τις συντάξεις των πολιτών της αποκλειστικά και μόνο στο κρατικό διανεμητικό σύστημα, το οποίο συνεχώς συρρικνούται. Όπως αναφέρθηκε, δεν έχει πάρει μυρωδιά έστω για το είδος των συζητήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση μελετά διεξοδικά εδώ και χρόνια την πορεία των συνταξιοδοτικών συστημάτων και διατυπώνει σημαντικές παραινέσεις προς τα κράτη-μέλη. Σκοπός της ο σταδιακός περιορισμός των κρατικών διανεμητικών συνταξιοδοτικών συστημάτων ‒τα οποία σχεδόν παντού έχουν φθάσει στα όριά τους, κυρίως λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και της συνεχώς βελτιούμενης μακροζωίας‒ και η ενίσχυση των ιδιωτικών κεφαλαιοποιητικών σχημάτων του δεύτερου και τρίτου πυλώνα ασφάλισης, που είναι σε θέση να εξασφαλίσουν μεγαλύτερη σταθερότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος στο μέλλον.

Τέλος, ας πει κάποιος στον Τσίπρα ότι, με τη διεστραμμένη λογική του, εάν ο Μητσοτάκης είναι υπεύθυνος για το επιτυχημένο κεφαλαιοποιητικό σύστημα του Πινοσέτ, τότε ο ίδιος είναι υπεύθυνος για το αποτυχημένο διανεμητικό σύστημα του Ιωάννη Μεταξά.

------------------------------------------------------------

Δεν γνωρίζω αν υπάρχει στον κόσμο αναδιανεμητικό συνταξιοδοτικό σύστημα που προβλέπει σύνταξη 2.500 και 3.000 ευρώ για έναν πρώην κρατικό υπάλληλο όταν την ίδια στιγμή η αγορά αντέχει μικτό ημερομίσθιο για ένα νέο παιδί στα 25 ευρώ.

 Μόλις πριν 8-9 χρόνια μάλιστα το κράτος προέβλεπε μισθούς 5 και 6.000 ευρώ στις ΔΕΚΟ όταν και πάλι ένας μισθός ενός νέου στον ιδιωτικό τομέα ήταν 800 ευρώ.

 Ο νέος στον ιδιωτικό τομέα δίνει εισφορές από το πενιχρό του εισόδημα για να εισπράξουν τις μεγάλες τους κρατικές αποδοχές οι άνωθεν αναφερόμενοι. 

Εργάζονται 20 παιδιά για να πληρώνεται ένας τέτοιος υψηλοσυνταξιούχος και βάζουμε και ΕΝΦΙΑ από πάνω ή αυξάνουμε το ΦΠΑ για να του συμπληρώσουμε την υπόλοιπη σύνταξη. Κάθε φορά που τα σκέφτομαι αυτά, θυμάμαι τη φράση του Λιαντίνη στο τελευταίο του γράμμα το 1998, την εποχή της φαινομενικής ευμάρειας, όταν οι υπουργοί έβγαιναν σε lifestyle εκπομπές να συζητούν για τα κοστούμια και τα ταξίδια τους:

«Να θυμάσαι ότι έρχουνται χαλεποί καιροί για τις νέες γενεές. Και είναι άδικο και μεγάλο παράξενο να χαρίζεται τέτοιο το δώρο της ζωής στους ανθρώπους, και οι πλείστοι να ζούνε μέσα στη ζάλη αυτού του αστείου παραλογισμού.

Η τελευταία μου πράξη έχει το νόημα της διαμαρτύρησης για το κακό που ετοιμάζουμε εμείς οι ενήλικοι στις αθώες νέες γενεές που έρχουνται. Ζούμε τη ζωή μας τρώγοντας τις σάρκες τους. Ένα κακό αβυσσαλέο στη φρίκη του. Η λύπη μου γι’ αυτό το έγκλημα με σκοτώνει.»

Παναγιώτης Αποστολόπουλος Πέρρος