31 Μαρ 2020

Στρατηγός Μιχάλης Κωσταράκος: Χρειαζόμαστε άμεσα νέα Ελληνική Συνοριοφυλακή

Η κρίση στον Έβρο απέδειξε ότι η διεξαγωγή υβριδικών επιχειρήσεων απαιτεί διαφορετικού τύπου δυνάμεις, από αυτές στις οποίες μέχρι τώρα είχαμε αναθέσει την φύλαξη των συνόρων μας. Ο Στρατός έχει σίγουρα την ευθύνη της προάσπισης και της άμυνας των συνόρων, δεν έχει όμως την εκπαίδευση, την οργάνωση και την εμπειρία για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων ελέγχου και αντιμετωπίσεως πλήθους και τη χρήση μη-φονικών όπλων. Τα πυρά είναι βασικό συστατικό των δυνατοτήτων που έχει στη διάθεση του ο Στρατός και είναι εκπαιδευμένος και εξοπλισμένος να τα χρησιμοποιεί άμεσα και αποτελεσματικά. Στη κατάσταση όμως που αντιμετωπίζουμε στον Έβρο, η παραμικρή χρησιμοποίηση πυρών θα είναι καταστροφική. Ακόμη και οι στρατιωτικές δυνάμεις εκείνες, που είναι ειδικά εξοπλισμένες και εκπαιδευμένες στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής αποστολής των Συγκροτημάτων Μάχης (Battle groups) για την αντιμετώπιση και τον έλεγχο ταραχών σε περιοχές εκτός ΕΕ, είναι αριθμητικά περιορισμένες και στερούνται εμπειρίας αντιμετώπισης πραγματικών καταστάσεων. Οι δυνάμεις της ΕΛΑΣ που αντιμετώπισαν την κατάσταση, ήταν εξαιρετικά έμπειρες και ικανές και αυτό φάνηκε σε όλη την Ευρώπη. Αλλά οι δυνάμεις αυτές είχαν έρθει από άλλα μέρη της Ελλάδος και σύντομα θα επιστρέψουν στις έδρες τους. Οι στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις που θα παραμείνουν στις Καστανιές, δεν είναι οι δυνάμεις εκείνες που απαιτούνται και μπορούν να ανταπεξέλθουν στην άμεση εκ νέου αντιμετώπιση της κατάστασης. Ο αντίπαλος θα επανέλθει – και θα επανέλθει σίγουρα – αφού πρώτα θα έχει αφομοιώσει τα διδάγματα και τα συμπεράσματα από τις αποτυχημένες ενέργειες του. Και επειδή χωρίς αμφιβολία θα επανέλθει αυτή τη φορά για να επιτύχει, δεν είναι σίγουρο ότι θα έχουμε το χρόνο και τη δυνατότητα αμέσων αντιδράσεων που είχαμε το τριήμερο της Καθαρής Δευτέρας. Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει επίσης, ότι η διεθνής κοινή γνώμη αισθάνεται άβολα όταν βλέπει την εμπλοκή στρατιωτικών δυνάμεων στην αντιμετώπιση άοπλων πολιτών (οποιoνδήποτε πολιτών) ακόμα και αν αυτοί υποστηρίζονται και καλύπτονται από παραστρατιωτικές δυνάμεις όπως η Τουρκική Στρατοχωροφυλακή, που είναι κατά βάση ένα στρατιωτικό σώμα με την απαραίτητη θεσμική εξουσία και όλες τις δυνατότητες επιβολής του νόμου. Είναι σημαντικό ότι στις διεθνείς τηλεοράσεις εμφανιζόταν ότι στην πρώτη γραμμή στο συρματόπλεγμα των συνόρων ήταν άνδρες των ΜΑΤ της Ελληνικής Αστυνομίας με μπλε στολές, ασπίδες και λευκά κράνη. Ο Ελληνικός Στρατός, απόλυτα υπεύθυνος για την περιοχή σύμφωνα με το νόμο, ήταν εκεί με τις δυνάμεις και τις δυνατότητες του και υποστήριζε τις αστυνομικές δυνάμεις που αντιπαρατίθεντο στο έξαλλο αντίπαλο πλήθος, χωρίς όμως να έχει φανερά τον πρώτο ρόλο. Η παρουσία και δραστηριότητα των αστυνομικών δυνάμεων εξασφαλίζει επίσης και την οικονομική υποστήριξη της ΕΕ. Οι δυνάμεις επιβολής του νόμου και πολιτικής προστασίας μπορούν να διεκδικήσουν και να πάρουν μεγάλα κονδύλια από τον κοινοτικό προϋπολογισμό και τα διάφορα Ευρωπαϊκά ταμεία για την προστασία των συνόρων, αντίθετα με τις στρατιωτικές δυνάμεις στις οποίες οι ισχύουσες συνθήκες της ΕΕ απαγορεύουν την χορήγηση οπουδήποτε κονδυλίου, ιδίως για επιχειρησιακές και λειτουργικές ανάγκες. Όταν οι ελληνικές δυνάμεις επιβολής του νόμου δεν παίρνουν οικονομική ενίσχυση είναι απλά επειδή δεν την ζήτησαν ή επειδή δεν ήθελαν να ακολουθήσουν τις διαδικασίες. Μετά τα παραπάνω, νομίζω ότι είναι φανερό ότι τα σύνορα μας πρέπει να αρχίσουν να φυλάγονται και να ελέγχονται από μια ειδική αστυνομική δύναμη που θα έχει μόνιμη έδρα στη περιοχή και θα ασχολείται αποκλειστικά με τον έλεγχο των συνόρων. Ο Στρατός παραμένει στη θέση του, εκπαιδεύεται και εξοπλίζεται για την άμυνα των συνόρων, υποστηρίζει τις αστυνομικές δυνάμεις με τις μεγάλες δυνατότητες και το κύρος της «δύναμης αποφασιστικού αποτελέσματος» που θα επέμβει αν ο αντίπαλος αρχίσει να χρησιμοποιεί φονικά παραδοσιακά μέσα πυρός ή η κατάσταση ξεφύγει από τα όρια της επιβολής του νόμου και απειλήσει την εθνική κυριαρχία. Είναι ώρα λοιπόν για τη δημιουργία μιας σοβαρής και αξιόπιστης ανεξάρτητης και αυτόνομης ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΗΣ. Ένα ειδικό Αστυνομικό Σώμα υπαγόμενο απευθείας στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη με δική του όμως ηγεσία, ιεραρχία, παραγωγική διαδικασία στελεχών, δομή, κανονισμό λειτουργίας και το κυριότερο δικό του προϋπολογισμό. Όχι το μικρό ξαδελφάκι της Αστυνομίας, όπως είναι τώρα η υπάρχουσα ομώνυμη υπηρεσία, που θα υπάγεται στην Αστυνομία και θα παίρνει τα ψίχουλα που θα πέσουν από το τραπέζι της ΕΛΑΣ. Η Συνοριοφυλακή δεν είναι το ίδιο πράγμα με την Αστυνομία. Απαιτείται η ίδρυση ενός Αρχηγείου με αποκλειστική αποστολή την φύλαξη των συνόρων και των εισόδων στη χώρα, και τη τήρηση της τάξεως και τον έλεγχο των δομών και των εγκαταστάσεων που φιλοξενούν μετανάστες. Εκτός αυτών θα περιλαμβάνει άμεσα διαθέσιμες και ταχέως αναπτύξιμες δυνάμεις ικανές να αντιμετωπίσουν καταστάσεις ελέγχου πλήθους όπως στον Έβρο ή στα νησιά, χωρίς να επηρεάζεται η ασφάλεια των αστικών κέντρων από τα οποία απουσιάζουν οι αστυνομικές δυνάμεις που χρησιμοποιήθηκαν στον Έβρο. Η χρηματοδότηση της ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΗΣ από την ΕΕ είναι δεδομένη. Το νομικό καθεστώς ασφαλώς και θα συνεχίσει να είναι το καθεστώς των δημοσίων πολιτικών αστυνομικών υπαλλήλων που ισχύει μέχρι τώρα για την Αστυνομία, χωρίς να επηρεάζεται το κεκτημένο και τα δικαιώματα, συνδικαλιστικά και άλλα, των αστυνομικών υπαλλήλων. Η άμυνα της χώρας θα συνεχίσει να είναι ευθύνη του Στρατού, η ασφάλεια των πολιτών και ο έλεγχος, η τήρηση του νόμου και της τάξης στις πόλεις και τα χωριά είναι και θα είναι ευθύνη της Αστυνομίας, και ο έλεγχος, η επιτήρηση, η νόμιμη ή παράνομη διακίνηση και το απαραβίαστο των συνόρων και των πυλών εισόδου της χώρας, θα είναι ευθύνη της ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΗΣ. Αυτό που θα πρέπει να διαφοροποιηθεί από την Αστυνομία όμως, είναι η οργάνωση της νέας υπηρεσίας. Η οργάνωση της θα πρέπει να γίνει διαφορετική και περισσότερο στρατιωτική από αυτή της ΕΛΑΣ, και αναγκαστικά πολύ περισσότερο συμβατή με αυτή του Στρατού. Όχι νομικά αλλά οργανωτικά και λειτουργικά. Στα σύνορα και στο έδαφος, οι διευθύνσεις και υποδιευθύνσεις δεν έχουν νόημα. Η ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΗ, όπως ο Στρατός θα «χρεωθεί έδαφος» και χρειάζεται παρόμοια οργάνωση και εκπαίδευση. Η εκπαίδευση της Αστυνομίας σε αστικό περιβάλλον κάνει οποιαδήποτε επιχείρηση στην ύπαιθρο και σε αγροτικό και ορεινό περιβάλλον επικίνδυνη για τα στελέχη της που δεν έχουν την ανάλογη εκπαίδευση και εμπειρία. Η εκπαίδευση της ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΗΣ σε μη αστικό περιβάλλον αλλά και σε νυκτερινό αγώνα είναι απαραίτητη. Οι Συνοριοφύλακες, ντόπιοι κατά προτίμηση, με αμετάθετο και απόλυτη γνώση της περιοχής θα είναι ανεκτίμητοι. Η ΕΛΑΣ και τα ΜΑΤ είναι οργανωμένα σε Διμοιρίες αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Η οργάνωση της ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΗΣ πρέπει να επεκταθεί μέχρι το επίπεδο του Συντάγματος. Ένας αριθμός Συνταγμάτων προσανατολισμένων στα σύνορα με τις γειτονικές χώρες, χωρίς επιπλέον, πάνω από τα Συντάγματα, Μεγάλους Σχηματισμούς (δεν χρειαζόμαστε ομάδες νέων Στρατηγών και γραφειοκρατικά επιτελεία που θα έχουν σαν αυτοσκοπό την επιβίωση τους), υπό την κάθετη και πλήρη διοίκηση ενός μόνο Επιτελείου με ένα Επιτελάρχη και ένα Αρχηγό, και έδρα μακριά από την Αθήνα, υπό τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη. Για παράδειγμα, ο νομός Έβρου θα πρέπει να αποτελέσει την Ζώνη Ευθύνης ενός Συντάγματος ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΗΣ, με δύο Τάγματα, ένα στο Βόρειο και ένα στο Νότιο Έβρο. Κάποιοι Λόχοι θα «χρεωθούν Σύνορα» και κάποιοι Λόχοι θα είναι εφεδρεία με αποστολή αμέσου επεμβάσεως όπου χρειαστεί. Ο εξοπλισμός της ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΗΣ με τα απλά, τα εξοπλισμένα άλλα και κυρίως με τα ειδικά οχήματα περιπολιών σαν αυτά που έχουν ήδη προωθηθεί εκεί, μαζί με όλες τις υπόλοιπες δυνατότητες (οχήματα νερού, καπνού, ανεμιστήρες, πυροσβεστικά κλπ), καθώς και μέσα συλλογής πληροφοριών (κάμερες, drones, ραντάρ) είναι απαραίτητος. Από τους Λόχους του Τάγματος του Βορείου Έβρου, ένας ή περισσότεροι Λόχοι θα χρεωθούν τις Καστανιές. Τα υπόλοιπα είναι θέματα των ειδικών. Αυτό όμως που είναι πιο σημαντικό, είναι ότι οι οποιεσδήποτε αποφάσεις για τα σύνορα και τις δυνάμεις που θα τα επανδρώσουν πρέπει να ληφθούν άμεσα. Η πανδημία μας έδωσε ένα μικρό (ελπίζω) διάλειμμα χρόνου. Ας το εκμεταλλευτούμε όσο μπορούμε περισσότερο και όσο μπορούμε ταχύτερα γιατί είναι απόλυτα σίγουρο ότι η απειλή και οι αντίπαλοι θα επανέλθουν.
infognomonpolitics. 

Προ των πυλών οικονομική καταστροφή λόγω κοροναϊού – Μεγάλες επιπτώσεις στην Ελλάδα

Οι διεθνείς οργανισμοί προειδοποιούν για μεγάλες οικονομικές επιπτώσεις από την πανδημία. Χώρες όπως η Ελλάδα θεωρείται ότι θα πληγούν ιδιαίτερα. Αυτό καθιστά αναγκαία την κρατική παρέμβαση
Όσο περνούν οι μέρες και συνεχίζονται τα περιοριστικά μέτρα και οι απαγορεύσεις για να αντιμετωπιστεί η πανδημία του νέου κοροναϊού, τόσο πιο σαφείς γίνονται και οι εκτιμήσεις για τις οικονομικές επιπτώσεις. Αυτό αφορά τόσο τη χώρα μας όσο και την παγκόσμια οικονομία.
Αυτό είναι φυσιολογικό αφού ένα πολύ μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού βρίσκεται σε ένα καθεστώς κατ’ οίκον περιορισμού, ενώ ένα μεγάλο φάσμα δραστηριοτήτων είναι σήμερα σε καθεστώς αναστολής.
Αυτό αφορά με σχεδόν καθολικό τρόπο τον κλάδο του τουρισμού, το μεγαλύτερο μέρος των επιβατικών αερομεταφορών, τους κλάδους εστίασης και μαζικής αναψυχής στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες, πολύ μεγάλο μέρος της εμπορικής δραστηριότητας, όπως και όλοι οι κλάδοι των υπηρεσιών που στηρίζονται στην άμεση επαφή του παρόχου και του πελάτη.
Όλα αυτά παρασύρουν προς τα κάτω και τους υπόλοιπους κλάδους που εξαρτώνται από αυτές τις δραστηριότητες. Οι τιμές των καυσίμων είναι σε κατρακύλα, όχι μόνο εξαιτίας του πολέμου τιμών που ήταν σε εξέλιξη αλλά και εξαιτίας της καταβαράθρωσης της παγκόσμιας ζήτησης, οι κλάδοι αρκετών καταναλωτικών ειδών σε υποχώρηση, εφόσον για παράδειγμα οι άνθρωποι μπορούν να αγοράσουν τρόφιμα αλλά όχι ρούχα και υποδήματα, ο κατασκευαστικός κλάδος υποχωρεί, καθώς μεγάλο μέρος της οικοδομικής δραστηριότητας εξαρτάται από τη δυναμική των κλάδων του τουρισμού και της εστίασης/αναψυχής.
Πλήγματα δέχονται και οι παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες και οι αλυσίδες αξίας, καθώς οι αναστολές παραγωγής ή καθυστερήσεις σε ενδιάμεσα προϊόντα και εξαρτήματα με τη σειρά τους δημιουργούν δυσκολία παραγωγής και των τελικών προϊόντων και αυτό επιτείνει και τα πλήγματα που δέχεται η μεταποίηση, ακόμη και όταν οι μεταποιητικές παραγωγικές μονάδες εξαιρούνται των απαγορεύσεων (κάτι που δεν ισχύει παντού, καθώς σε ορισμένες χώρες κλείνουν και οι μη στρατηγικές παραγωγικές μονάδες).
Σε όλα αυτά προστίθεται και ένα μαζικό κύμα απολύσεων ή διαθεσιμοτήτων και γενικά μειωμένου διαθέσιμου εισοδήματος τόσο των μισθωτών όσο και των ελεύθερων επαγγελματιών. Επιπλέον, μέσα σε ένα τέτοιο τοπίο αποφάσεις για επενδύσεις διαρκώς αναβάλλονται μέχρις ότου το τοπίο αποσαφηνιστεί, ενώ μεγάλα πλήγματα δέχεται και η αγορά ακινήτων.
Όλα αυτά διαμορφώνουν ένα διπλό σοκ –και ως προς την προσφορά και ως προς τη ζήτηση– και διαμορφώνουν όρους μια πολύ μεγάλης οικονομικής κρίσης.

Η εκτίμηση του ΟΟΣΑ για το μέγεθος των επιπτώσεων

Οι οικονομολόγοι του ΟΟΣΑ έκαναν μια μεγάλη προσπάθεια να εκτιμήσουν το μέγεθος των επιπτώσεων στις αναπτυγμένες χώρες. Η υπόθεση εργασίας που κάνουν είναι ότι η άμεση επίπτωση στη βιομηχανική παραγωγή κάθε χώρας θα είναι από το 20% έως 25%, με την ιδιωτική κατανάλωση να υποχωρεί ακόμη και 30%. Και αυτές είναι μερικές από τις επιπτώσεις καθώς υπάρχουν οι έμμεσες που θα καθοριστούν και από παραμέτρους όπως η διάρκεια της κρίση, η κλίμακα της αλλαγής των καταναλωτικών συνηθειών των ανθρώπων, αλλά και η ταχύτητα και κλίμακα με την οποία οι κυβερνήσεις θα πάρουν μέτρα στήριξης.
Σε κάθε περίπτωση η υπόθεση εργασίας που κάνουν οι οικονομολόγοι του ΟΟΣΑ είναι ότι με αυτή την υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας, η συνολική υποχώρηση του ΑΕΠ θα πρέπει να εκτιμηθεί γύρω στο 2% για κάθε μήνα που εφαρμόζονται αυστηρά μέτρα περιορισμού και χωρίς να λαμβάνονται μέτρα για να την αντισταθμίσουν. Αυτό θα σήμαινε ότι ένα lockdown τριών μηνών θα ισοδυναμούσε με ετήσια υποχώρηση του ΑΕΠ κατά 5-6%.
Όλα αυτά, όπως και ακόμη πιο ανησυχητικές προβλέψεις προκύπτουν από τη διαπίστωση του πόσο μετρούν οι κλάδοι που πλήττονται στο ΑΕΠ των αναπτυγμένων χωρών. Ειδικά για τις αναπτυγμένες χώρες οι κλάδοι που πλήττονται άμεσα αυτή τη στιγμή αναλογούν στο 30-40% της συνολικής δραστηριότητας. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και εάν υποθέσουμε ότι δεν κλείνουν τελείως, η άμεση επίπτωση που έχουν στο ΑΕΠ αφορά μια υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας κατά 20-25%. Το πόσο θα επηρεάσει τελικά αυτό το ύψος του ΑΕΠ σε ετήσια βάση δεν μπορούμε τώρα να το υπολογίσουμε και θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια που θα έχουν τα μέτρα.
Όμως, το σίγουρο είναι ότι μιλάμε για άμεσες οικονομικές επιπτώσεις πολύ μεγαλύτερες από αυτές  της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.

Η περίπτωση της Ελλάδας

Στις αρχικές εκτιμήσεις των οικονομολόγων του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα κατατάσσεται στην πρώτη θέση, μεταξύ μια ομάδας αναπτυγμένων και αναδυόμενων οικονομιών, ως προς τις επιπτώσεις από τα μέτρα περιορισμού.
Η εκτίμησή τους είναι ότι σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, η αρχική επίπτωση πάνω στην οικονομική δραστηριότητα μπορεί και να αγγίζει το -35% του ΑΕΠ (προσοχή δεν λένε ότι αυτή είναι σε ετήσια βάση η μείωση του ΑΕΠ, αλλά δείχνουν το μέγεθος των κλάδων που επηρεάζονται).
Και είναι αλήθεια ότι σε περίπτωση που τα μέτρα παραταθούν σημαντικά στο χρόνο, η Ελλάδα είναι μια χώρα που εξαιτίας της κλαδικής κατανομής της οικονομικής δραστηριότητας πλήττεται σημαντικά.
Αρκεί να αναλογιστούμε τη βαρύτητα του τουρισμού, που αυτή τη στιγμή είναι ένας κλάδος σε πλήρη αναστολή. Το 2018 η άμεση συνεισφορά του τουρισμού στη διαμόρφωση του ΑΕΠ της χώρας ανήλθε στο 11,7% του ΑΕΠ ή περίπου 21,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Εάν συνυπολογίσουμε τα  έμμεσα και πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα του τουρισμού στην ελληνική οικονομία, τότε η συνολική συνεισφορά του τουρισμού, άμεση και έμμεση, κινήθηκε ανάμεσα στο 25,7% και το 30,9% του ΑΕΠ. Το ΚΕΠΕ σε πρόσφατη εκτίμησή του υπογράμμισε ότι για κάθε 1 δισ. απώλειας διεθνών ταξιδιωτικών εισπράξεων στην Ελλάδα επέρχεται μείωση του ΑΕΠ της χώρας κατά 0,57%, μείωση της απασχόλησης κατά 0,61% και αύξηση του ελλείμματος του Ισοζυγίου Αγαθών και Υπηρεσιών κατά 38,9%.
Όλα αυτά δείχνουν το μέγεθος των οικονομικών επιπτώσεων. Γιατί προφανώς δεν είναι μόνο ο κλάδος του τουρισμού που σήμερα είναι «παγωμένος» στην Ελλάδα, αλλά και σημαντικές άλλες πλευρές της οικονομικής δραστηριότητας, με παράλληλη συρρίκνωση και του διαθέσιμου εισοδήματος.
Την ίδια στιγμή δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τις αλυσιδωτές επιπτώσεις αυτής της αναστολής οικονομικής δραστηριότητας. Επιχειρήσεις και νοικοκυριά θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα να ανταποκριθούν σε ανελαστικές δαπάνες και υποχρεώσεις, ακόμη και μετά τα μέτρα διευκόλυνσης που αποφασίστηκαν. Ούτε υπάρχει δυνατότητα συνολικής επανεκκίνησης σε κλάδους που χαρακτηρίζονται από έντονη εποχικότητα. Ο κίνδυνος μικρότερες ή μεγαλύτερες μονάδες να μην μπορέσουν να ανακάμψουν είναι πραγματικός.

Η σημασία της κρατικής παρέμβασης

Είναι αλήθεια ότι πολλά θα εξαρτηθούν από τη διάρκεια των μέτρων και στη χώρα μας και παγκοσμίως. Όμως, ας μην γελιόμαστε με το ορόσημο για την πραγματική εκτίμηση της κατάστασης θα έχει μετατεθεί για το τέλος Απρίλη, σημείο στο οποίο σε πλανητική κλίμακα το πιο πιθανό είναι η πανδημία να παραμένει ενεργή, αντιλαμβανόμαστε ότι οι επιπτώσεις θα είναι μεγάλες.
Αυτό είναι που δίνει και τη σημασία που αποκτά σήμερα η κρατική οικονομική παρέμβαση. Όπως έχουν υπογραμμίσει πάρα πολλοί οικονομολόγοι ο μόνος τρόπος να αποφευχθεί το μεγάλο κοινωνικό κόστος μια παρατεταμένης εφαρμογής περιοριστικών μέτρων και υπάρχει δυνατότητα μετά επανεκκίνησης, είναι το κράτος να αναλάβει ουσιαστικά να καλύψει τους μισθούς και το εισόδημα που χάνεται. Χωρίς αυτή τη γενναία παρέμβαση του κράτους για να καλύψει το κενό που υπάρχει, οι τωρινές απώλειες θα γίνουν διαρθρωτικά κενά και η ύφεση θα διατηρηθεί και μετά το τέλος της πανδημίας.
Για μια οικονομία όπως η ελληνική το κόστος μπορεί να είναι πολύ μεγάλο, εάν υπολογίσουμε και το πόσο τραυματισμένη από την προηγούμενη περίοδο. Ούτε η ελληνική κοινωνία μπορεί να αντέξει άλλο ένα κύμα λιτότητας για να ισοσκελιστούν οι τωρινές απώλειες. Η κρατική δαπάνη σήμερα δεν είναι σπατάλη, είναι η επένδυση στο να αποφύγουμε την καταστροφή. Γι’ αυτό και είναι η ώρα για τη συνολική αμφισβήτηση ενός μοντέλου δημοσιονομικής πειθαρχίας που ούτως ή άλλως είχε αποδειχτεί καταστροφικό.
Και εάν αυτό δεν γίνεται κατανοητό στο ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως δείχνει η οχύρωση των χωρών του Βορρά σε μια επικίνδυνη λογική, είναι ευθύνη των κρατών να πάρουν τις αναγκαίες επιλογές. Για να αποφευχθεί η καταστροφή αλλά και για να μπορέσει η όποια συζήτηση για ένα διαφορετικό αναπτυξιακό μοντέλο να γίνει με την κοινωνία όρθια.
Πηγή: in.gr

Κροκοδείλια δάκρυα αλλά να μην ξεχνιόμαστε

Που οδηγεί η αριστερή ιδεοληψία

Όσοι επιμένουν ότι η ιδεοληψία των κάθε είδους αριστερών οδηγεί σε καταστροφικά αποτελέσματα, δικαιώθηκαν απολύτως με τα όσα θλιβερά συμβαίνουν στην Ιταλία. Έτσι, ως πολιτική κίνηση αβάσταχτης ελαφρότητας χαρακτηρίστηκε η ενέργεια του Δημάρχου της Φλωρεντίας να ξεκινήσει την 1η Φεβρουαρίου την καμπάνια «abbraccia un cinese», δηλαδή «αγκάλιασε ένα Κινέζο», τη στιγμή που ο κορωνοϊός περνούσε από την Ασία στην Ευρώπη. Όπως ανέφερε ο Ιταλός Δήμαρχος, το έκανε αυτό για να «πολεμήσει την ψυχολογική τρομοκρατία» κατά των Κινέζων. Με αυτό τον τρόπο προσπάθησε να κερδίσει τα εύσημα στην μάχη του κατά του ρατσισμού. Όπως έγραψε στο Twitter, δεν μπορούσε να περιμένει μια τέτοια δικαιολογία, όπως του κορωνοϊού, για να μισεί και να προσβάλλει συνανθρώπους του. Ενώ δεν είχαν ακόμα ξεκινήσει τα θύματα στην πόλη του, ο Nardella παρουσίασε μία δημοτική, «αντιρατσιστική» καμπάνια με την ονομασία «Αγκάλιασε έναν Κινέζο». Σύμφωνα με την επίμαχη προσπάθεια ευαισθητοποίησης των πολιτών, ο δήμαρχος καλούσε τους κατοίκους να μην ενδώσουν σε ρατσιστικούς συναισθηματισμούς και να αγκαλιάσουν τους Κινέζους συμπολίτες τους!
Αυτό όμως που αποδεικνύει αυτό το γεγονός είναι η ελαφρότητα πολλών φανατικών οπαδών της «πολιτικής ορθότητας» που πολλές φορές κόντρα στην κοινή λογική και τα αυτονόητα μέτρα προστασίας αντιπαρέταξαν την ιδεοληψία τους. Ο Δήμαρχος Dario Nardella ανήκει στο κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα (Partito Democratico).
Άραγε αυτή η εγκληματική πράξη θα προκαλέσει την επέμβαση της ιταλικής Δικαιοσύνης και την παραδειγματική τιμωρία του;

«Δεν ανακυκλώνουμε τον κορωνοϊό»: Οδηγίες για τη διαχείριση των οικιακών απορριμμάτων

Η Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενημερώνει τους πολίτες για το πώς πρέπει να διαχειρίζονται με ασφάλεια τα οικιακά απορρίμματα εν μέσω πανδημίας στο πλαίσιο της προστασίας της δημόσιας υγείας και την αποφυγή εξάπλωσης του κορωνοϊού.
Παρέχει συγκεκριμένες οδηγίες διαχείρισης των καθημερινών απορριμμάτων προκειμένου να υπάρξει η μέγιστη δυνατή προστασία τόσο των πολιτών όσο και των εργαζόμενων στην καθαριότητα, τη διαλογή και την ανακύκλωση.
 
 
 
 

Το 50% του μισθού του δίνει ο Δήμαρχος Αχαρνών στον αγώνα κατά του κορονοϊού

To 50% της δημαρχιακής αποζημίωσής του για τους επόμενους δύο μήνες, προσφέρει για την κάλυψη αναγκών αντιμετώπισης του κορωνοϊού ο Δήμαρχος Αχαρνών Σπύρος Βρεττός. Με ανάρτησή του στα social media ενημέρωσε τους Δημότες για την πρόθεσή του και κάλεσε όλους τους αιρετούς του Δήμου να συστρατευτούν μαζί του και να πράξουν το ίδιο.
 
Η ανάρτηση του Δημάρχου Αχαρνών
"Από την αρχή βρεθήκαμε στην πρώτη γραμμή του αγώνα κατά του κορωνοϊού. Σε έναν αγώνα ευθύνης και αλληλεγγύης για όλους τους συνανθρώπους μας κάνω το ελάχιστο που μπορώ, διαθέτοντας το 50% της δημαρχιακής μου αποζημίωσης στον ειδικό λογαριασμό, που έχει δημιουργηθεί για την αντιμετώπιση του covid 19. Καλώ όλους τους αιρετούς του Δήμου Αχαρνών, που δίνουν τιτάνιο αγώνα όλο το 24ωρο για να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των Δημοτών, να προσφέρουν το ήμισυ του των αποδοχών τους στη δύσκολη μάχη που δίνει η Πατρίδα μας."
 

«Νέα Δύναμη» Αχαρνών: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ: Η ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ ΠΟΥ ΤΗΝ ΚΑΤΑΨΗΦΙΖΕ ΕΓΙΝΕ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΕΡΨΗΦΙΖΕΙ

Με περίσσιο θράσος και χωρίς ίχνος ηθικής,  η δημοτική αρχή φέρνει σήμερα προς ψήφιση την έγκριση προγραμματικής συμφωνίας οικονομικής υποστήριξης ύψους  17 εκ. ευρώ τα οποία όπως ισχυρίζεται δεν αποτελούν δάνειο αλλά «δωρεά» του υπουργείου Εσωτερικών προς το δήμο Αχαρνών.
Αξίζει όμως να σημειώσουμε ότι η σημερινή δημοτική αρχή είναι η ίδια που ως αντιπολίτευση προσπαθούσε να πείσει τους πολίτες των Αχαρνών ότι επρόκειτο για ένα καταστρεπτικό δάνειο  που θα φορτώνονταν στις πλάτες των πολιτών όταν η έγκριση προγραμματικής συμφωνίας οικονομικής υποστήριξης είχε έρθει στο Δημοτικό Συμβούλιο  προς ψήφιση από την απερχόμενη δημοτική αρχή και το καταψήφισαν.
Επιπλέον η δημοτική αρχή όχι μόνο δεν καταθέτει κάποιο έγγραφο στοιχείο το οποίο να αποδεικνύει ότι πρόκειται για επιχορήγηση  αλλά επίσης δεν γνωστοποιεί και τον προορισμό του εν λόγω ποσού.
Μάλιστα γίνεται χαρακτηριστική αναφορά στο άρθρο 200 του Ν. 4555/2018 στην αρχή της εισήγησης που η ίδια η δημοτική αρχή μας καταθέτει. Για την αποκατάσταση της αλήθειας παραθέτω τα κάτωθι:
Προγραμματική Συμφωνία Οικονομικής Υποστήριξης
1.       Για τη χρηματοδότηση των Ο.Τ.Α. και των νομικών τους προσώπων κατά το άρθρο 4Α του παρόντος από το Λογαριασμό του προηγούμενου άρθρου συνάπτεται μεταξύ του Υπουργού Εσωτερικών και του οικείου φορέα Προγραμματική Συμφωνία, η οποία καταρτίζεται μόνο εφόσον έχει προηγηθεί με απόφαση του οικείου δημοτικού, περιφερειακού ή διοικητικού συμβουλίου, η διαδικασία προσφυγής του ενδιαφερόμενου φορέα σε δανεισμό κατά το άρθρο 43 του ν. 4325/2015 (Α΄ 47).
Οι πολίτες των Αχαρνών θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπ’ όψιν τους ότι με τέτοιες διαδικασίες και τέτοια τεχνάσματα έφτασε η πόλη των Αχαρνών να χρωστάει πάνω από 100 εκ. ευρώ σε δάνεια στα οποία οι τόκοι υπερβαίνουν απ’ όσο γνωρίζουμε τις 500.000€ μηνιαίως και επιπλέον πάνω από 50 εκ. ευρώ σε χρέη προς τρίτους.
Όλα τα παραπάνω άλλωστε είναι και ο λόγος που δεν προτίθενται να φέρουν στο φως όλα τα οικονομικά στοιχεία που αφορούν στο δήμο Αχαρνών όπως δια του νόμου οφείλουν αφού όπως φαίνεται συνεχίζουν ακάθεκτα το «έργο» των προηγούμενων διοικήσεων οδηγώντας το δήμο σε συνεχιζόμενο οικονομικό αδιέξοδο.
Εν μέσω της πανδημίας που απειλεί τις ζωές των ανθρώπων, πρώτη προτεραιότητα θα έπρεπε να είναι η προστασία των δημοτών με κάθε τρόπο, η εξασφάλιση βοήθειας σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, η καθαριότητα στις γειτονιές του δήμου μας που σχετίζεται άμεσα με την υγιεινή  και την καταπολέμηση του ιού. Αντ’ αυτών εδώ και τέσσερις μέρες η δημοτική αρχή έχει επιδοθεί σε ένα ανελέητο κυνήγι ψήφων των δημοτικών συμβούλων προκειμένου με κάθε μέσο να μπορέσει να  εκμεταλλευτεί την συγκυρία παίρνοντας ουσιαστικά μία απόφαση που για μία ακόμη φορά βάζει σε περιπέτειες  την πόλη των Αχαρνών.
Παναγιώτης Γρηγοριάδης
Επικεφαλής Δημοτικής Παράταξης
«Νέα Δύναμη» Αχαρνών

Εισβολή παρανόμων μεταναστών με κορωνοϊό από θαλάσσης

Τους παρέλαβε σκάφος της τουρκικής ακτοφυλακής με ειδικές στολές “διαστημανθρώπων”!
Όπως αποκαλύπτει σήμερα η ”Εστία”, χθες έγινε τηλεδιάσκεψις υπό την Προεδρία του Πρωθυπουργού με την συμμετοχή των υπουργών Αμύνης Νίκου Παναγιωτόπουλου και Δημοσίας Τάξεως Μιχάλη Χρυσοχοϊδη. Εκεί εκτιμήθηκε η κατάστασις, συμφωνήθηκε ότι δεν θα υπάρξει επανάπαυσις και εφησυχασμός παρά τα νέα δεδομένα, συζητήθηκε η επιβολή ενός rotation για το προσωπικό, ώστε να πάρει τις ανάσες του, και έγινε αξιολόγησις νέων περιστατικών . Συμφώνως προς τις ίδιες πληροφορίες στην τηλεδιάσκεψη έγινε αναφορά σε ένα νέο περιστατικό που μαρτυρά την νέα τακτική των Τούρκων. Σκάφος του Λιμενικού μας απώθησε (έξω από τις Οινούσσες) στα τουρκικά ύδατα βάρκα στην οποία επέβαιναν παράνομοι μετανάστες. Έκπληκτοι οι άνδρες που επέβαιναν στην ελληνική ακταιωρό παρετήρησαν όμως μετά την απώθηση και την επιστροφή της λέμβου με τους μετανάστες στα τουρκικά χωρικά ύδατα, ότι συνέβη κάτι περίεργο. Προς την λέμβο με τους μετανάστες έσπευσε κατ’ αρχάς ακταιωρός της τουρκικής ακτοφυλακής η οποία έκανε τρόπον τινά ”νηοψία”. Προς έκπληξιν όλων απεχώρησε αμέσως από το σημείο και σε λίγο χρόνο κατέφθασε στο σημείο άλλη ακταιωρός. Σε αυτήν όμως δεν επέβαιναν λιμενικοί αλλά υγειονομικοί που φορούσαν τις ειδικές στολές ”διαστημανθρώπων” κατά του κορωνοϊού. Αυτοί συνόδευσαν τους μετανάστες προς την τουρκική ακτή.
Το συμπέρασμα των ελληνικών Αρχών ήταν κάτι παραπάνω από προφανές. Το κράτος εγκληματίας προσπαθεί να απαλλαγεί από ασθενείς μετανάστες διά θαλάσσης πλέον. Το περιστατικό που κατέγραψαν οι αρχές μας ήταν πρόβα. Για τον λόγο αυτό η σύσκεψις υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατέληξε σε ένα συμπέρασμα: Η επαγρύπνησις στα σύνορα χερσαία και θαλάσσια παραμένει αυξημένη. Η στρατηγική Ερντογάν μεταλλάσσεται. Πριν στόχευε στην ισλαμοποίηση και αποσταθεροποίηση της Ελλάδος. Τώρα στοχεύει στο να απαλλαγεί ο ίδιος από την υγειονομική βόμβα που έχει στο έδαφός του.
Πηγή: Εστία
 

30 Μαρ 2020

Νέα εποχή για τον Δήμο Αχαρνών

Πολύμηνες διεργασίες και επαφές καρποφόρησαν και άνοιξαν επιτέλους, μετά πολλά χρόνια αδράνειας, τον δρόμο του Δήμου Αχαρνών για να επικεντρωθεί επιτέλους στους Δημότες του και όχι στις συσσωρευμένες δανειακές υποχρεώσεις των προηγούμενων ετών.
Ο Δήμαρχος Αχαρνών Σπύρος Βρεττός και οι συνεργάτες του εξασφάλισαν τη δέσμευση χρηματοδότησης περίπου 17 εκατομμυρίων ευρώ από το Υπουργείο Εσωτερικών. Η συγκεκριμένη επιχορήγηση μπαίνει αρχικά σε πρώτη φάση ως λογιστική τακτοποίηση για να ισοσκελίσει ο προϋπολογισμός, δηλαδή να καλυφθεί το κενό που υπάρχει ανάμεσα στα έσοδα και τα έξοδα του προϋπολογισμού του 2020, εγκρίνεται και στην συνέχεια το Υπουργείο αναλαμβάνει να αποπληρώσει ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δήμου, τις οποίες ήδη τις γνωρίζει και τις έχει καταγεγραμμένες.
Πρόκειται για επιχορήγηση ΧΩΡΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΑΦΕΙ ΠΙΣΩ και φυσικά ΔΕ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΣΥΝΑΨΗ ΔΑΝΕΙΟΥ. Είναι μία οικονομική ανάσα για τον Δήμο Αχαρνών για να ανταπεξέλθει στις δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζει, με την προϋπόθεση να τηρηθούν οι όροι της συμφωνίας της προγραμματικής σύμβασης. Ενδεικτικά το αντίστοιχο κενό στον προϋπολογισμό της προηγούμενης χρονιάς, ήταν περίπου 20 εκατομμύρια.
Επίσης τα χρήματα αυτά θα διατεθούν τμηματικά προς τους δικαιούχους και όχι προς τον Δήμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Δήμος Αχαρνών βρίσκεται υπό επιτήρηση (Παρατηρητήριο) από το 2016 καθώς δε μπορεί να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του.
Το επόμενο χρονικό διάστημα ο Δήμαρχος Αχαρνών θα υπογράψει προγραμματική σύμβαση με τον Υπουργό Εσωτερικών Τάκη Θεοδωρικάκο ενώ θα χρειαστεί την έγκριση του προσεχούς Δημοτικού Συμβουλίου για να επισπευστεί η διαδικασία.
 

ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ! Ο πρωτοκλασάτος υπουργός της ΝΔ Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ στενοχωριέται γιατί δεν προχωρούν οι μηχανισμοί μιας ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ !

Πρόσφατα μίλησε για την "παγκόσμια διακυβέρνηση" και ο γνωστός εθνικός καταστροφέας Γ. Παπανδρέου, παλαιότερα δε ο Τσίπρας και ο Βενιζέλος!
Οι άνθρωποι αυτοί και τα κόμματά τους είναι ικανοί να μας πουλήσουν όλους για χάρη των ξένων αφεντικών τους!
Επιβάλλεται άμεσα να τους απομακρύνουμε από την πολιτική σκηνή για να περισώσουμε ότι είναι δυνατόν!
(ακούστε και το ηχητικό)

Είναι μειλίχιος, πολύτεκνος, Χριστιανός. «Κρεμάστε» τον!

Για ένα σημαντικό κομμάτι της Αριστεράς αυτές οι τρεις ιδιότητες θεωρούνται ελαττώματα. Και οι άνθρωποι που τις φέρουν πρέπει να αποδομηθούν. Μάλιστα, αν κατέχουν δημόσια αξιώματα και εκφέρουν δημόσιο λόγο και ο «λιθοβολισμός» τους πρέπει να είναι δημόσιος.
Είναι λογικό για τους Αριστερούς —όχι όλους, υπάρχουν και οι φωτεινές εξαιρέσεις— αυτό το τρίπτυχο να τους προκαλεί μιαν απέχθεια. Ας δούμε το γιατί.
Ενας άνθρωπος μειλίχιος, εκ του χαρακτήρος του δεν είναι επιθετικός, δεν είναι εριστικός, ο λόγος του δεν είναι τοξικός. Μιλά με επιχειρήματα και αποφεύγει τις οξύτητες ακόμα και όταν προκαλείται. Δεν μαλώνει. Για τους αριστερούς που, από την ιδεολογία τους είναι προκλητικοί, επιθετικοί, διχαστικοί, αυτή η κατηγορία ανθρώπων βρίσκεται στον χώρο της απαξίας. Αν στις ύβρεις δεν απαντήσεις με ύβρεις, τότε οι αριστεροί καθοδηγητές αποσυντονίζονται. Γιατί όταν κάποιος βρίζει μόνος του φαίνεται πως παραληρεί και αυτό πλήττει την δημόσια εικόνα του. Χάνει.
Αν μάλιστα ο μειλίχιος άνθρωπος τυγχάνει να είναι και πολύτεκνος, τότε η περίπτωση του γίνεται ιδιαίτερα σοβαρή. Ενας πολύτεκνος έχει αυξημένο το αίσθημα της οικογένειας. Είναι—κατά τεκμήριο—αυτό που λέμε «νοικοκύρης». Και οι αριστεροί χλευάζουν τους νοικοκυραίους. Τους θεωρούν συντηρητικό στρώμα, στυλοβάτη του καπιταλιστικού συστήματος. Και όπου κυβέρνησαν, φρόντισαν να τους εξοντώσουν ηθικά, οικονομικά, κοινωνικά.
Εξάλλου στην Ελλάδα η οικογένεια αποτελεί το ένα τρίτο του γνωστού τριπτύχου «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια», που επί 45 χρόνια οι διανοούμενοι της Αριστεράς προσπαθούν να το αποδομήσουν. Οσους το ασπάζονται τούς θεωρούν γραφικούς και αντιδραστικούς. Για το πώς αντιλαμβάνεται η Αριστερά την πατρίδα το είδαμε πριν από λίγες ημέρες στον Εβρο, όταν όλα τα στελέχη, όλων των εκδοχών της –πλην ελάχιστων εξαιρέσεων—πήραν το μέρος των εισβολέων-μεταναστών. Για την οικογένεια, τα είπαμε προηγουμένως. Ας δούμε τώρα τι γίνεται και με την θρησκεία, καθώς το είναι κάποιος Χριστιανός είναι κάτι το αρνητικό, σύμφωνα με αυτούς τους ανθρώπους.
Προφανώς δεν θα αναλύσω την σχέση του μαρξισμού με την θρησκεία. Θα κάνω όμως μια διαπίστωση. Οι εγχώριοι αριστεροί για τους μουσουλμάνους είναι ψυχοπονιάρηδες, ενδιαφέρονται για την άσκηση των θρησκευτικών τους καθηκόντων, φροντίζουν για τα ανθρώπινα δικαιώματα τους. Τη χολή τους την χύνουν γι΄αυτούς που είναι χριστιανοί, πατριώτες και οικογενειάρχες. Είναι ο εν δυνάμει αντίπαλος τους μέσα στην κοινωνία. Και τα πρότυπα που φέρουν αυτά τα χαρακτηριστικά θα πρέπει να αποδομηθούν.
Και ο κ. Τσιόδρας αποτελεί ένα τέτοιο πρότυπο που, συγχρόνως, αναδεικνύεται με τον επαγγελματισμό του και σε κοινωνικό πρότυπο. Και αυτό τους πονά. Αμφισβητεί τον δικό τους ιδεότυπο του θολοκουλτουριάρη, του χαβαλέ, του επαναστάτη των διαφόρων καφέ. Τον ανεπάγγελτο. Τον άνθρωπο χωρίς ένσημα.
Ο Τσιόδρας και ο Μόσιαλος σάρωσαν με την παρουσία τους το βασικό ιδεολόγημα των 54 μηνών ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ πως η αριστεία είναι ρετσινιά. Οι άριστοι μας σώζουν. Και στην περίπτωση της επιδημίας σε αρίστους αναδεικνύονται και οι χιλιάδες γιατροί και νοσηλευτές που μοχθούν νυχθημερόν.
Με την εθνική κρίση στα σύνορα και με την υγειονομική κρίση, η Αριστερά υπέστη ένα ιδεολογικό στραπάτσο άνευ προηγουμένου. Και γι΄αυτό οι άναρθρες κραυγές των διαφόρων συμπλεγματικών στελεχών της.
ΥΓ. Οταν έγραφα αυτό το κείμενο ένας καλός φίλος μου έστειλε την ανάρτηση μιας ανερχόμενης συριζαίας δημοσιογράφου. Αναφερόμενη στον Κ. Δασκαλάκη του ΜΙΤ γράφει: «η άρνηση του πολιτικού προσήμου στην επιστήμη του, την καθιστά αντιδραστική υπόθεση. Τι κι αν έλυσε τον γρίφο του Νας; Κανένας θαυμασμός στο είδος που εκπροσωπεί». Αυτά είπε η Σουλίτσα της αριστερής δημοσιογραφίας για τον Κ. Δασκαλάκη του ΜΙΤ.
Και πάλι θα πω: «άγιο είχαμε!»
liberal

Τηλεδιάσκεψη υπό τη Λία Μενδώνη για την πρόοδο των έργων στο Τατόι

Η ολοκλήρωση της Μελέτης Σκοπιμότητας και Βιωσιμότητας, που εκπονείται με χορηγία του Ιδρύματος Αθανασίου Λασκαρίδη, προχωράει με μικρή απόκλιση από το αρχικό χρονοδιάγραμμα, ανέφερε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Πολιτισμού. 

Τηλεδιάσκεψη υπό την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη, με τη συμμετοχή του Γενικού Γραμματέα Πολιτισμού, κ. Γιώργου Διδασκάλου, και υπηρεσιακών παραγόντων του ΥΠΠΟΑ, πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 27 Μαρτίου, προκειμένου να εξετασθεί η πορεία των μελετών και να προγραμματιστούν οι εργασίες στο τ. Βασιλικό Κτήμα Τατοϊου, αναφέρει σημερινή ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ.
«Η ολοκλήρωση της Μελέτης Σκοπιμότητας και Βιωσιμότητας, που εκπονείται με χορηγία του Ιδρύματος Αθανασίου Λασκαρίδη, προχωράει με μικρή απόκλιση από το αρχικό χρονοδιάγραμμα. Εκτιμάται ότι θα παραδοθεί στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου», σημειώνεται στην ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού.
«Η ανάθεση, από την διεύθυνση Προστασίας Νεώτερης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟΑ, των οριστικών μελετών και των μελετών εφαρμογής για το κτήριο του ανακτόρου εξελίσσεται κανονικά με ορίζοντα ολοκλήρωσής τους τον Μάϊο 2021. Επίσης, δρομολογήθηκε η ανάθεση της μελέτης αποκατάστασης του κτηρίου των μαγειρείων, το οποίο αποτελεί συνοδό κτήριο του ανακτόρου. Ήδη έχει αρχίσει από την διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ η απομάκρυνση μεγάλου όγκου αντικειμένων από τα μαγειρεία, εργασία η οποία τελεί σε προσωρινή αναστολή, καθώς τηρούνται αυστηρά τα μέτρα προστασίας των εργαζομένων. Η μετακίνηση των υπόλοιπων κιβωτίων θα ολοκληρωθεί με εντατικούς ρυθμούς, μόλις αυτό καταστεί δυνατό» επισημαίνεται.
Όπως επίσης πληροφορεί το υπουργείο, τις επόμενες ημέρες ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για την αποδοχή της δωρεάς των μελετών, που έχουν εκπονηθεί από τον Σύλλογο Φίλων Κτήματος Τατοϊου και αφορούν στα κτήρια του βουτυροκομείου, της οικίας φροντιστή και των τηλεπικοινωνιών.
«Στην τηλεδιάσκεψη για το Τατόι συμμετείχε, στο τμήμα που αφορούσε τη δωρεά μελετών, και ο πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Κτήματος Τατοϊου, κ. Βασίλης Κουτσαβλής, ο οποίος αναφέρθηκε στην μελέτη της οικίας Στουρμ, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη και θα παραδοθεί από τον Σύλλογο στο ΥΠΠΟΑ στις αρχές Μαΐου. Στη συνέχεια, ο κ. Κουτσαβλής ενημέρωσε ότι ο Σύλλογος θα αναλάβει την εκπόνηση της μελέτης και για το κτήριο του οινοποιείου», προσθέτει η ανακοίνωση.
Επίσης, σύμφωνα με τις οδηγίες της κ. Μενδώνη, η Διεύθυνση Προστασίας Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς ανέλαβε να εκπονήσει τις ανάλογες μελέτες για την δημιουργία πληροφοριακού κέντρου για το κτήμα του Τατοϊου στην οικία δασοφύλακα, η αποκατάσταση της οποίας ολοκληρώνεται από την Υπηρεσία Τεχνικών Έργων και Νεωτέρων Μνημείων Αττικής του ΥΠΠΟΑ.
Σύμφωνα με το ΥΠΠΟΑ, «το κτήριο βρίσκεται στην είσοδο του κτήματος και οι επισκέπτες θα μπορούν να ενημερώνονται αναλυτικά για την ιστορία του κτήματος, αλλά και την πορεία των εργασιών αποκατάστασης και ανάδειξης με αρχιτεκτονικά σχέδια και έξυπνες εφαρμογές. Ο Σύλλογος Φίλων του Κτήματος Τατοϊου θα συνεργαστεί με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού τόσο στην παραγωγή του υλικού, όσο και στην λειτουργία του πληροφοριακού κέντρου».
«Παράλληλα», συνεχίζει η ανακοίνωση, «ξεκινούν οι εργασίες συντήρησης του χαρτώου υλικού του αρχείου του π. βασιλικού κτήματος, η τακτοποίηση και η ψηφιοποίηση του. Οι εργασίες αυτές είναι απολύτως απαραίτητες, καθώς σε πολλές περιπτώσεις προσφέρουν τα αναγκαία ιστορικά τεκμήρια για την εκπόνηση των μελετών αποκατάστασης των κτηρίων. Σημειώνεται τέλος ότι αυτή την εβδομάδα ξεκινούν οι εργασίες της δημιουργίας των υποδομών για την εγκατάσταση των tolls στο κτήμα. Tα tolls πρόκειται να παραδοθούν το α΄ 15ήμερο του Απριλίου και είναι χορηγία του κ. Αθανασίου Μαρτίνου. Σε αυτά προβλέπεται η εγκατάσταση των εργαστηρίου συντήρησης, και μετεγκατάστασης των αντικειμένων και των κιβωτίων, που δεν έχουν ανοιχθεί ποτέ, από τα κτήρια των μαγειρείων και των στάβλων, ώστε να προχωρήσει άμεσα η καταγραφή και η συντήρηση», καταλήγει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ.

Αναστάσιος Βαβούσκος: Ο Ιωάννης Καποδίστριας δεν έκλεισε τελικώς τους ιερούς ναούς το 1837

Δρ Αναστάσιος Βαβούσκος
Άρχων Ασηκρήτης της Μ.τ.Χ.Ε.
     Ευρύτατη διάδοση είχε στο Διαδίκτυο η άποψη, ότι η απόφαση της Κυβερνήσεως, με την οποία ανεστάλησαν οι πάσης φύσεως ιεροπραξίες και λειτουργίες όλων των δογμάτων, δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο για την Ελλάδα. Κατά την άποψη αυτή, «ο πρώτος διδάξας» είναι ο Κυβερνήτης της Ελλάδος Ιωάννης Καποδίστριας, ο οποίος εξέδωσε το Ψήφισμα ΙΕ΄ της 20ηςΑυγούστου του 1828 «Περί υγειονομικών διατάξεων», στο οποίο προβλέπεται:
«Άρθρο 285. Αν περιστάσεως τυχούσης, πόλις τις ή χωρίον  είναι ύποπτα λοιμού, συγχρόνως μετά την περιστοίχησίν των υπό υγειονομικής γραμμής, ανάγκη πάσα να ληφθώσιν ευθέως τα εξής μέτρα.
–       Υποχρεούνται οι κάτοικοι να μένουν εις τα ίδια
–       Εμποδίζεται πάσα θρησκευτική τελετή
–       Δεν σημαίνονται οι κώδωνες».
Και το ερώτημα είναι: Τι αληθεύει απ’ όλα αυτά;
Είναι σε όλους γνωστό, ότι ερχόμενος ο Ιωάννης Καποδίστριας στην Ελλάδα, επιθυμούσε την αναβολή της κυοφορούμενης Δ΄ Εθνοσυνελεύσεως, λόγω ελλειπούς προετοιμασίας αυτής. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο Τρύφων Ευαγγελίδης[1]: «Ο Καποδίστριας σκοπών κυρίως την όσον τάχος ελευθέρωσιν της Πελοποννήσου και την επιθεώρησιν του στρατού, απεφάσισε να αναβάλη την κατ’ Απρίλιον σύγκλησιν της Εθνοσυνελεύσεως, εφ’ ω και έγραψε προς το Πανελλήνιον ζητών την γνώμην αυτού περί της αναβολής, ένεκεν της μη προπαρασκευής εντός τριμήνου των αναφορών και των σχετικών νόμων περί ων ήθελεν αποφασίσει η Εθνοσυνέλευσις (2 Απριλίου 1828)».
Το Πανελλήνιον στις 5 Απριλίου απάντησε θετικώς στο αίτημα του Κυβερνήτη, καθόσον[2]: «…του μεταξύ χρόνου εις πολεμικάς προπαρασκευάς καταναλισκομένου, εις την εκδίωξιν των Αράβων εκ της Πελοποννήσου, οίτινες μετέδωκαν την ολεθρίαν πανώλη εις το διαμέρισμα της Γαστούνης, εν Ύδρα και Σπέτσαις και αλλαχού και επαπειλούσαν να διαδοθή και εις άλλα μέρη, άπερεμάστιζεν ο τύφος και η ευφλογία, ως το Ναύπλιον και την Νάξον και εις την καταπολέμησιν αυτής δι’ όλων των δυνατών μέσων, οίον καθαριότητος, καθαρτηρίων, υγειονομικών ζωνών και άλλων αντιμολυσματικών μέσων, άπερ τέως ήσαν άγνωστα εν Ελλάδι».
Συνεπώς, η πανώλη αρχές Απριλίου του 1828 είχε ήδη εκδηλωθεί στην Γαστούνη, στην Ύδρα και στις Σπέτσες και η απόφαση του Πανελληνίου ήταν η καταπολέμησή της και η αντιμετώπισή της με καθαριότητα, καθαρτήρια, υγειονομικές ζώνες και άλλα αντιμολυσματικά μέσα, όχι μέσω του μέτρου της αναστολής των θρησκευτικών τελετών.
Στις 26 Απριλίου, ο Ι. Καποδίστριας επισκέφθηκε τις Σπέτσες και δύο μέρες αργότερα την Ύδρα: «αυτοπροσώπως καταγινόμενος εις τας περί υγειονομίας, ως ιατρός, διατάξεις»[3]. Σποραδικά κρούσματα παρατηρήθηκαν και στην Αίγινα, αλλά υπήρξε έγκαιρη αντιμετώπιση, χωρίς να χρειασθεί η λήψη κάποιου προληπτικού μέτρου[4].
Η εκδήλωση της πανώλης τον Απρίλιο του 1828 αποδεικνύεται και από τις επιστολές, που έστελνε την περίοδο εκείνη ο Ι. Καποδίστριας τόσο σε επιφανείς άνδρες της εποχής όσο και σε συνεργάτες του[5].
Ούτως, στην από 8 Απριλίου 1828 επιστολή, που απέστειλε ο Ι. Καποδίστριας προς το Πανελλήνιον[6], γνωστοποιεί, ότι ήλθε σε γνώση του φήμη, ότι στη νήσο Κω εμφανίσθηκε πανώλη. Αμέσως απέστειλε, όπως γράφει, ως συνεπιτρόπους τον Κ. Ρούφο και τον έμπειρο ιατρό Κ. Καλογερόπουλο, για να διαπιστώσουν τι συνέβαινε και να οργανώσουν τις υγειονομικές αρχές της νήσου. Αλλ’ «αγαθή τύχη ανόσου ευρεθείσης της νήσου», οι συνεπίτροποι επέστρεψαν στην Αίγινα, ο δε Κ. Καλογερόπουλος «…μοι παρέστησε και πόνημα αξιόλογον περί υγειονομικής διατάξεως, οποίας στερούνται οι ταύτης της υπηρεσίας προϊστάμενοι»[7]. Διαπιστώνοντας, λοιπόν, ότι ο Κ. Καλογερόπουλος έχει δίκιο και ότι ούτε η Κυβέρνηση είχε συνειδητοποιήσει την ανυπαρξία τέτοιου νομοθετήματος[8], δίδει εντολή διά της επιστολή στο Πανελλήνιο: «…να εκφήνη εις το επί του εσωτερικού τμήμα το περί τούτου, και να το προσκαλέση εις σύνταξιν διατάγματος, κατασκευαστικού της όλης περί την πολιτείαν υγειονομικής προστασίας…»[9].
Συνεπώς, στις αρχές Απριλίου 1828 δεν υπάρχει ακόμη Υγειονομικός Οργανισμός, που να προβλέπει συγκεκριμένα μέτρα αντιμετωπίσεως πανώλης, πολλώ δε μάλλον αναστολής λειτουργίας ιερών ναών.
      Δώδεκα μέρες αργότερα, στις 20 Απριλίου, ο Ι. Καποδίστριας απευθύνει νέα επιστολή προς το Πανελλήνιον, με την οποία ενημερώνει τα μέλη του, ότι ο Κ. Καλογερόπουλος, ο οποίος προσφάτως επέστρεψε από την Ύδρα και τις Σπέτσες, έφερε δυσάρεστες ειδήσεις ως προς το θέμα της πανώλης[10] και τους επισημαίνει ότι πρέπει να επισπεύσουν την μελέτη για την ίδρυση Υγειονομικής Υπηρεσίας[11]: «…Ύμέτερον δε είναι το εκτελέσαι το ψήφισμα, και το επισπεύσαι την μελέτην, ήν σας παρεθέσαμεν περί κατασκευής της υγειονομικής υπηρεσίας, διότι κατεπείγον είναι το να προφυλαχθή ο λαός από των επαπειλουμένων κινδύνων εκ του μολύσματος, του οποίου η παρουσία των Τούρκων θάλπει τα σπέρματα εν αυτώ τω κόλπω της ημετέρας πολιτείας».
      Την επόμενη ημέρα, αποστέλλει νέα επιστολή προς την Διοίκησιν Ύδρας[12], με την οποία τους επισημαίνει, ότι είναι ενήμερος της καταστάσεως και τους προτείνει να προβούν σε παραινέσεις προς τον κόσμο, να παραμείνει ψύχραιμος και κατ’ οίκον, για να μην γίνει διασπορά της νόσου: «Εν τούτω δείξατε και υμείς την χαρακτηρίζουσαν υμάς ανδρίαν και ακαταπληξίαν, και εις τον λαόν αυτάς εγχέατε, παραινούντες αυτόν να ηρεμίζη εφέστιος, ίνα μη, ζητών άσυλον αλλαχόσε, επιμολύνη και άλλας νήσους και επαρχίας, και πάθη και αυτός πολύ χειρότερα»[13].
Συμπληρωματικώς προς το μέτρο της απαγορεύσεως κυκλοφορίας, απέκλεισε και τις δύο νήσους από την υπόλοιπη επικράτεια[14]: «Η Ελλάς επαπειλείται από νέαν μάστιγα, την πανώλη, φανείσαν εις Ύδραν και Σπέτσας, και η κυβέρνησις αναγκάζεται κατά κράτος να κόψη την επιμιξίαν των δύο νήσων μετά των λοιπών και της Πελοποννήσου».
Για τη λήψη των ως άνω μέτρων ενημερώνει και τον Πλοίαρχο Πάρκερ με την από 22 Απριλίου επιστολή του, ενώ ταυτοχρόνως οργανώνει και την παράταξη τριών υγειονομικών γραμμών από λέμβους[15]. Παρά ταύτα, και ενώ λαμβάνει τα προσήκοντα μέτρα, ήτοι απαγόρευση κυκλοφορίας, αποκλεισμό των δύο νήσων από την υπόλοιπη Ελλάδα και στήσιμο τριών υγειονομικών γραμμών από λέμβους, δεν χάνει την πίστη του στο Θεό, ευχόμενος στην επιστολή της 29ης Απριλίου προς τη Δημογεροντία Ψαρών και τους συμπολίτες τους[16]: «…όπως η Θειοτάτη Πρόνοια περιφρουρή υμάς και προστατεύουσα οικτιρμόνως μη διαλείπη».
Ήδη στις 3 Μαΐου η Κυβέρνηση έλαβε γράμματα από τους προκρίτους της Ύδρας, που στάλθηκαν στις 30 Απριλίου και από τα οποία ενημερώθηκε, ότι είχαν ήδη περάσει επτά ημέρες (εννοεί από τις 23 Απριλίου) χωρίς κάποιος να αποβιώσει ή να ασθενήσει και ότι όσοι είχαν απομονωθεί ως ύποπτοι, ήταν όλοι υγιείς, γεγονός που επιβεβαίωσε και ο απεσταλμένος της Κυβερνήσεως στις 4 Μαΐου τόσο για την Ύδρα όσο και για τις Σπέτσες[17].
Παραλλήλως, και προς αποφυγήν δημιουργίας ταραχών αποστέλλει στις 14 Μαΐου επιστολή προς τους Έκτακτους Υγειονομικούς Εφόρους Ύδρας και Σπετσών, στον αδελφό του Βιάρο Καποδίστρια και στον Ι. Κωλλέτη αντιστοίχως, με την οποία τους ζητεί, να καταστήσουν σαφές στους προεστώτες της Διοικήσεως, στην Υγειονομική Επιτροπή, στους αρχηγούς των ενοριών, στη φρουρά και στον κλήρο, ότι φέρουν την ευθύνη συλλογικώς για την τήρηση της τάξεως[18].
Στις 4 Ιουνίου, ο Βιάρος Καποδίστριας υπό την ιδιότητα του Εκτάκτου Επιτρόπου Δυτικών Σποράδων με έδρα την ‘Ύδρα, εξέδωσε μια εγκύκλιο απευθυνόμενη στους Υγειοαστυνόμους της νήσου Ύδρας[19]. Με την εγκύκλιο αυτή διέτασσε:
Α) το Υγειοαστυνομείο να διατηρεί Βιβλίο, όπου καταχωρούνται οι άδειες ταφής.
Β) οι εφημέριοι να διατηρούν Βιβλίο, στο οποίο πέραν των αδειών ενταφιασμού θα καταχωρούν τις βαπτίσεις και τους γάμους «τα βαπτίσματα και τα στεφανώματα».
Επιπλέον, με άλλη εγκύκλιο[20] διέταξε:
Α) ουδείς ιερέας να μη συνοδεύει για ενταφιασμό νεκρό σώμα σε εκκλησία ή στο νεκροταφείο χωρίς άδεια του Υγειοαστυνομείου.
Β) εάν ο νεκρός απεβίωσε κατόπιν νόσου, που δημιουργούσε υποψία λοιμικής νόσου, τότε η ταφή του γινόταν με τις αναγκαίες προφυλάξεις.
Επειδή τα μέτρα, που αποφασίσθηκαν και εφαρμόσθηκαν στην Ύδρα και στις Σπέτσες (εκκαθάριση των μολυσμένων περιοχών και προφύλαξη των υγιών), απέδωσαν, ο Ι. Καποδίστριας διέταξε και την επί επτά ημέρες εκκαθάριση της Σαλαμίνας, παρά το γεγονός ότι η πληροφόρησή του ήταν θετική και εν ενέπνεε φόβο[21].
Παραλλήλως, λίγες μόλις μέρες μετά, στις 8 Αυγούστου, πληροφορούμενος Ι. Καποδίστριας, ότι «το θείωελέει μόλυσμα» είναι περιορισμένο στην επαρχία των Καλαβρύτων, ενώ η λοιπή επικράτεια χαίρει άκρας υγείας, επέβαλε επταήμερη εκκαθάριση στην Πελοπόννησο, ενώ στην ήδη αποκλεισμένη από την υπόλοιπη χώρα επαρχία Καλαβρύτων επέβαλε «μακρά και αυστηράν εκκαθάρισιν» και τούτο «εωσούν να μας ενθαρρύνη έτι μάλλον η τη θεία βοηθεία προοδεύουσα βελτίωσις της κατά την επαρχίαν ταύτην κοινής υγείας»[22].
Ακόμη, όμως, πιο έντονη πίστη στην στήριξη της θείας πρόνοιας, παρατηρούμε στην απόφαση της Γενικής Γραμματείας της Επικρατείας, με την οποία, επειδή «έπαυσε πλέον πάσα υποψία μολυσμού», αναπέμπει «προς τον πολυεύσπλαγχνον Κύριον τα ευχαριστήρια» και «διατάττει και το τείχος των Μεγάρων και η Σαλαμίν να κοινωνώσιν από 7ης σήμερον ελευθέρως με τα επίλοιπα υγιαίνοντα μέρη του κράτους»[23].
Λίγες μέρες αργότερα, αίρεται το καθεστώς εκκαθαρίσεως και της Πελοποννήσου με εγκύκλιο του Ι. Καποδίστρια, όπου και πάλι είναι έντονη η πίστη στη θεία πρόνοια: «Απηλλάχθη θείω ελέει και όλη η επαρχία των Καλαβρύτων…Τούτου χάριν προσφέροντες δόξαν και ευγνωμοσύνην εις τον πολυεύσπλαγχνον Θεόν, διατάττομεν…»[24].
      Σημαντική πηγή για την αντιμετώπιση της πανώλης από τον Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια, αποτελεί και ο Σπυρίδων Τρικούπης, Γενικός Γραμματέας της Επικρατείας, ο οποίος ναι μεν περιγράφει συνοπτικώς την περίοδο αυτή, είναι όμως σαφής[25]. Επειδή η γλώσσα είναι κατανοητή, θα παραθέσω το κείμενο αυτούσιο χωρίς καμία παρέμβαση: «Καθ’ όν δε καιρόν ωργανίζετο το εσωτερικόν της Ελλάδος, πανώλης ανεφάνη περί τα μέσα του απριλίου κατά πρώτον εν Ύδρα, μετ’ ολίγον εν Σπέτσαις, και μετά ταύτα εν Πελονοννήσω και εν αυτή τη καθέδρα της Κυβερνήσεως. Η πανώλης εθέριζεν εν τοις μεσσηνιακοίς φρουρίοις, και η εκείθεν μετακόμισις ανταλλαγέντων αιχμαλώτων μετέδωκε το κακόν. Διατρίβων δε ο κυβερνήτης εν Ναυπλίω, καθ’ όν καιρόν ανεφάνησαν τα πρώτα συμπτώματα του μολυσμού, επεσκέφθη αυτοπροσώπως την ‘Υδραν και τας Σπέτσες μη πατήσας γην, και την 1 Μαΐου επανήλθεν εις Αίγιναν∙ και κατ΄ αρχάς μεν εκάθησεν εν τη Περιβόλα ευρών την πόλιν και ανεχώρησε την 14 εις Πόρον επί του ελληνικού δικατάρτου Νέλσωνος∙ συνέπλευσαν δε και η γαλλική φρεγάτα Ήρα και η αγγλική Δρυάς μη συγκοινωνούσαι εξ αιτίας του μολυσμού∙ χάρις δε εις την αντίληψιν της κυβερνήσεως ο μολυσμός εξαλείφθη εντός ολίγου».
      Εξ όλων των παραπάνω συνάγεται, ότι μεταξύ των μέτρων, που ο Ι. Καποδίστριας έλαβε, δεν συμπεριλαμβάνεται το κλείσιμο των ιερών ναών, αφού πουθενά στις πηγές δεν αναφέρεται κάτι τέτοιο. Σαφώς αποφασίσθηκαν η απαγόρευση κυκλοφορίας, ο αποκλεισμός των περιοχών που μολύνθηκαν από τις υγιείς, όχι όμως το κλείσιμο των ιερών ναών. Αυτό άλλωστε αποδεικνύεται:
α) από την υποχρέωση των εφημερίων να τηρούν ειδικό Βιβλίο περί γάμων και βαπτίσεων κα
β) από την επανειλημμένη αναφορά σε διάφορα νομοθετήματα και επιστολές στην θεία πρόνοια και στον χαρακτηρισμό της νόσου ως προερχόμενο από το θείο έλεος.
Έχω την άποψη, ότι κατόπιν των ανωτέρω, καθίσταται σαφές, ότι ο Ι. Καποδίστριας ουδέποτε κατά την περίοδο της νόσου σε περιοχές της επικράτειας, ιδίως σε Ύδρα και Σπέτσες, έκλεισε ιερούς ναούς και απαγόρευσε τις ιεροπραξίες και τις λειτουργίες σ΄ αυτούς.
Άλλωστε, και το επίμαχο νομοσχέδιο ψηφίσθηκε μετά την λήψη των οποιωνδήποτε μέτρων, οπότε ήταν αδύνατον ο Ι. Καποδίστριας να εφαρμόσει νομικές διατάξεις, οι οποίες δεν είχαν θεσπισθεί κατά τη λήψη των μέτρων κατά της μολυσματικής νόσου.
Άρα, δεν είναι δυνατή η σύνδεση του επίμαχου Ψηφίσματος με τις αποφάσεις του Ι. Καποδίστρια για την αντιμετώπιση της πανώλης και πολύ περισσότερο δεν ευσταθεί ο ισχυρισμός, ότι ο Ι. Καποδίστριας έκλεισε τους ιερούς ναούς βάσει αυτού του Ψηφίσματος.
      Αλλά ας δούμε τώρα το σχετικό νομοθέτημα, δηλαδή το ΙΕ΄ Ψήφισμα της 20ης Αυγούστου 1828, το οποίο φέρεται, ότι θέσπισε ο Ι. Καποδίστριας.
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η Δ΄ Εθνοσυνέλευση στο Άργος αναβλήθηκε μετά από κοινή απόφαση Κυβερνήτη και Πανελληνίου. Οι εργασίες άρχισαν τελικά με την προκαταρκτική συνέλευση στις 11 Ιουλίου 1829.
Συμφώνως με τα πρακτικά της Εθνοσυνελεύσεως[26], ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν στη συνεδρίαση Ε΄ της 17ης Ιουλίου ήταν και η σύνταξη Ψηφίσματος περί Υγειονομικού Οργανισμού: «Εν τη σημερινή συνεδριάσει,… εκοινοποιήθη εις την Συνέλευσιν το υπ’ αριθ. 13,478 της Κυβερνήσεως υπ’ αρ. 11 των εισερχομένων, δι’ ού ειδοποιεί, ότι διετάχθη ο Γραμματεύς της Επικρατείας να βάλη υπ’ όψιν της Συνελεύσεως τους προσωρινούς Οργανισμούς, τους συγκροτούντας το όλον των Κυβερνητικών πράξεων (ΚΔ΄). Επαρουσιάσθη ο Γραμματεύς της Επικρατείας, και μετά την έγγραφον έκθεσιν, καταχωρηθείσαν υπ’αρ. 13 των εισερχομένων (ΛΕ΄), έβαλενυπ΄ όψιν της Συνελεύσεως τα ακόλουθα∙ ά. ………., β΄……….., θ΄. Ψήφισμα κανονίζον τον οργανισμόν των Υγειονομείων (ΜΓ΄) και Λιμεναρχείων (ΜΔ΄)»[27].
Το Ψήφισμα αυτό εγκρίθηκε[28]και τέθηκε σε ισχύ με ημερομηνία προγενέστερη, δηλαδή την 20η Αυγούστου 1828[29], ημερομηνία λογικώς που αντιστοιχεί στην ημερομηνία υπογραφής του. Πάντως, δεν δημοσιεύθηκε στην Γενική Εφημερίδα και όπως σημειώνει ο Α. Μάμουκας[30], το δημοσιευόμενο απ’ αυτόν κείμενο προέρχεται από δικό του αντίγραφο, διότι το πρωτότυπο δεν ανευρέθηκε.
Στο Ψήφισμα αυτό, υπάρχει πράγματι το άρθρο 285[31], το οποίο προβλέπει μεταξύ άλλων ότι: «εμποδίζεται πάσα θρησκευτική τελετή».
Η διάταξη όμως αυτή, όπως απέδειξα παραπάνω, δεν εφαρμόσθηκε από τον Ι. Καποδίστρια.
Εφαρμόσθηκε, όμως, το έτος 1837 από τον Διαμαρτυρόμενο και μη Ορθόδοξο Βασιλέα Όθωνα, στην περίπτωση της πανώλης στον Πόρο[32].
Όπως προκύπτει από την Έκθεση αυτή, μεταξύ των χώρων που σφραγίσθηκαν περιλαμβάνονται οι ιεροί ναοί, στους οποίους είχαν δικαίωμα να εισέρχονται μόνο οι ιερείς: «… δύο σώματα συγκείμενα από πέντε στρατιωτών και ενός χωροφύλακος περιφέροντο εις την πόλιν, υποχρεόνοντα τους κατοίκους να καθαρίζουν την περιφέρειαν των οικιών των, και να καίουν τας ακαθαρσίας, και ν΄ απαγορεύουν τας συνελεύσεις τόσον εις την αγοράν, καθώς και εις τα εργαστήριαμ, τα πωλούντα τρόφιμα∙εσφαλίσθησαν τα λοιπά εμπορικά μαγαζεία, καθώς και οι εκκλησίαι, και δεν εσυγχωρείτο να εισέρχωνται εις τας τελευταίας παρά μόνον οι ιερείς»[33].
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και το Διάταγμα (άνευ ημερομηνίας), που δημοσιεύεται στο Παράρτημα της Ιστορικής Εκθέσεως[34], όπου στην πργφ. 13[35] ορίζεται, ότι στις χώρες που μολύνονται: «αποκλείονται μεν εις τας ιδίας αυτών οικίας οι άνθρωποι μη εξερχόμενοι άνευ ιδιαιτέρας αδείας, απαγορεύονται δε αι κοιναί συνδιατριβαί εις τας εκκλησίας, τα ξενοδοχεία, τα λουτρά και τα ευθυμίας καταστήματα, καθώς και αυταί αι συνελεύσεις (συρροή) εις τους δρόμους και τας αγοράς..».
      Η αποτελεσματικότητα των μέτρων αυτών αλλά και η εν γένει αντιμετώπιση της καταστάσεως αυτής στον Πόρο, αμφισβητήθηκε εντόνως από τον Πέτρο Ηπίτη, ιατροφιλόσοφο, επιφανή Φιλικό και προσωπικό γιατρό του Αλέξανδρου Υψηλάντη, ο οποίος διορίστηκε μέλος του Ιατροσυνεδρίου του Όθωνα και τον Απρίλιο του 1837, όταν εμφανίστηκε επιδημία πανούκλας στον Πόρο, τον έστειλαν εκεί για να βοηθήσει στην αντιμετώπισή της.
Όταν, λοιπόν, ο αρχίατρος του βασιλιά Όθωνα και πρόεδρος του Ιατροσυνεδρίου Κάρολος Βίπμερ δημοσίευσε το έργο «Ιστορική Έκθεσις περί της εν Πόρω πανώλους», ο Ηπίτης δυσαρεστήθηκε με τα όσα περιελάμβανε η Έκθεση και απάντησε με μία αντι – μελέτη[36]. Σ’ αυτήν ασκούσε κριτική στα σπασμωδικά κατά την άποψη του μέτρα, που είχαν λάβει οι αρχές, για να αντιμετωπίσουν την επιδημία, αμφισβητώντας ακόμη και αυτήν την ίδια την εκτέλεση των μέτρων, όπως την φύλαξη από στρατιώτες των μολυσμένων κατοικιών[37], καθόσον υποστηρικτής της απολυμάνσεως και της πυριάσεως.
      Το ζήτημα είναι, ότι στο μεταγενέστερο νομοθέτημα του Όθωνα, στο Διάταγμα περί του Κανονισμού  των υγειονομείων και λοιμοκαθαρτηρίων του Βασιλείου της Ελλάδος[38], εξαλείφεται η απαγόρευση ασκήσεως της λατρείας και αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό, αν αναλογισθούμε το σύστημα σχέσεων Κράτους – Εκκλησίας της εποχής εκείνης και τις επικρατούσες τότε απόψεις για το δικαίωμα ασκήσεως της λατρείας. Αυτό πλέον που προβλέπεται, είναι ότι σε περίπτωση που επιβληθεί εκκαθάριση σε μια περιοχή, χωρίς υποψία λοιμού, η εκκαθάριση (απολύμανση) είναι τηρητική[39]. Εάν υπάρχει όμως υποψία μολύνσεως, τότε, οι Αρχές λαμβάνουν έκτακτα μέτρα περί εκκαθαρίσεως και αναφέρουν αμέσως στο αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών[40].
Οι σχετικές διατάξεις, που αφορούν στην άσκηση της λατρείας, του εν λόγω Διατάγματος, προβλέπουν:
α)όταν ο ευρισκόμενος στο λοιμοκαθαρτήριο επιθυμεί να εξομολογηθεί και να μεταλάβει, ο ιερέας ασκούσε τα καθήκοντά του με τις απαιτούμενες προφυλάξεις[41].
Οι προφυλάξεις αυτές συνίστανται[42]:
α) στην τήρηση αποστάσεως του ιερέα από τον εξομολογούμενο
β) στην χρήση μακράς λαβίδας για την θεία μετάληψη
γ) στην τήρηση αποστάσεως του ιερέα από τον ενταφιαζόμενο.
      Εν κατακλείδι, το επίμαχο Ψήφισμα, και ειδικότερα η διάταξη περί εμποδίσεως των θρησκευτικών τελετών, έχοντας μάλιστα επιφυλάξεις αν το ρήμα «εμποδίζονται» ερμηνεύεται εδώ ως «απαγορεύονται» ή ως «περιορίζονται», δεν εφαρμόσθηκε από τον Ιωάννη Καποδίστρια στην περίπτωση της πανώλης του 1828, διότι ακόμη δεν είχε ψηφισθεί.
Μετά την ψήφισή του, φαίνεται να εφαρμόσθηκε μεν από τον Διαμαρτυρόμενο Βασιλέα Όθωνα μέσα όμως στο πλαίσιο των τότε σχέσεων Κράτους – Εκκλησίας, αλλά η διάταξη αυτή δεν συμπεριελήφθη στον μεταγενέστερο σχετικό νομοθέτημα, που θεσπίσθηκε επίσης επί της βασιλείας του Όθωνα.
[1]Βλ. Τρύφωνος Ευαγγελίδου, Ιστορία του Ιωάννου Καποδιστρίου Κυβερνήτου της Ελλάδος (1828-1831), εν Αθήναις, εκδ. Π.Ε. Ζανουλάκης-Βιβλιοπώλης, 1894, 199.
[2]Βλ. Τρύφωνος Ευαγγελίδου, ο.π., σ. 199.
[3]Βλ. Τρύφωνος Ευαγγελίδου, ο.π., σ. 199-200.
[4]Βλ. Τρύφωνος Ευαγγελίδου, ο.π., σ. 200. Βλ. Γενική Εφημερίς της Ελλάδος, αρ. 31, έτος Γ΄/2.5.1828, 129-130, σε https://drive.google.com/file/d/1MG8kIuEby_Kj77DgENWGRqZdNiJz1oPc/view
[5]Βλ. Επιστολαί Ιωάννου Καποδίστρια, Κυβερνήτου της Ελλάδος διπλωματικαί, διοικητικαί και ιδιωτικαί, γραφείσαι από 8 Απριλίου 1827 μέχρις 26 Σεπτεμβρίου 1831, Τ. 2, Αθήνησιν, Τύποις Κωνσταντίνου Ράλλη, 1841.
[6]Βλ. Επιστολαί, ο.π., Επιστολή προς Πανελλήνιον, 9.
[7]Βλ. Επιστολαί, ο.π., Επιστολή προς Πανελλήνιον, 10.
[8]Βλ. Επιστολαί, ο.π., Επιστολή προς Πανελλήνιον, 10.
[9]Βλ. Επιστολαί, ο.π., Επιστολή προς Πανελλήνιον, 10.
[10]Βλ. Γενική Εφημερίς της Ελλάδος, αρ. 32, έτος Γ΄/5.5.1828, 131, σε https://drive.google.com/file/d/1MG8kIuEby_Kj77DgENWGRqZdNiJz1oPc/view: «Την 18 Απριλίου ο ιατρός  Κύριος Σπυρίδων Καλογερόπουλος, όστις είχεν ήδη σταλή εις τους τόπους, επανήλθεν εις την Κυβέρνησιν, και αφήρεσεν απ’ αυτής πάσαν αμφιβολίαν περί της φύσεως της ασθενείας».
[11]Βλ. Επιστολαί, ο.π., Επιστολή προς Πανελλήνιον, 46. Βλ. Γενική Εφημερίς της Ελλάδος, αρ. 29, έτος Γ΄/25.4.1828, 121, σε https://drive.google.com/file/d/1MG8kIuEby_Kj77DgENWGRqZdNiJz1oPc/view
[12]Βλ. Επιστολαί, ο.π., Επιστολή προς Διοίκησιν Ύδρας, 46.
[13]Βλ. Επιστολαί, ο.π., Επιστολή προς Διοίκησιν Ύδρας, 47.
[14]Βλ. Επιστολαί, ο.π., Επιστολή της 22 Απριλίου 1928 προς τον Πλοίαρχο Άστιγ, 48-49.
[15]Βλ. Επιστολαί, ο.π., Επιστολή της 22 Απριλίου 1928 προς τον Πλοίαρχο Πάρκερ, 49-50.
[16]Βλ. Επιστολαί, ο.π., Επιστολή προς τη Δημογεροντία Ψαρών, 56.
[17]Βλ. Γενική Εφημερίς της Ελλάδος, αρ. 32 έτος Γ΄/5.5.1828, 132, σε https://drive.google.com/file/d/1MG8kIuEby_Kj77DgENWGRqZdNiJz1oPc/view
[18]Βλ. Επιστολαί, ο.π., Επιστολή της 14 Μαΐου 1928 προς τον Βιάρο Καποδίστρια και Ι. Κωλέττη, 90-92.
[19]Βλ. Γενική Εφημερίς της Ελλάδος, αρ. 45 έτος Γ΄/23.6.1828, 185-186, σε https://drive.google.com/file/d/1MG8kIuEby_Kj77DgENWGRqZdNiJz1oPc/view
[20]Βλ. Γενική Εφημερίς της Ελλάδος, αρ. 45 έτος Γ΄/23.6.1828, 186, σε https://drive.google.com/file/d/1MG8kIuEby_Kj77DgENWGRqZdNiJz1oPc/view
[21]Βλ. Γενική Εφημερίς της Ελλάδος, αρ. 56 έτος Γ΄/4.8.1828, 231, σε https://drive.google.com/file/d/1MG8kIuEby_Kj77DgENWGRqZdNiJz1oPc/view
[22]Βλ. Γενική Εφημερίς της Ελλάδος, αρ. 57 έτος Γ΄/8.8.1828, 237, σε https://drive.google.com/file/d/1MG8kIuEby_Kj77DgENWGRqZdNiJz1oPc/view
[23]Βλ. Γενική Εφημερίς της Ελλάδος, αρ. 65 έτος Γ΄/5.9.1828, 269, σε https://drive.google.com/file/d/1MG8kIuEby_Kj77DgENWGRqZdNiJz1oPc/view
[24]Βλ. Γενική Εφημερίς της Ελλάδος, αρ. 66 έτος Γ΄/8.9.1828, 271, σε https://drive.google.com/file/d/1MG8kIuEby_Kj77DgENWGRqZdNiJz1oPc/view
[25]Βλ. Σπυρίδωνος Τρικούπη, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, έκδοσις δευτέρα επιθεωρηθείσα και διορθωθείσα, Τόμος Δ’, εν Λονδίνω εκ της εν τη αυλή του Ερυθρού Άβοντος Τυπογραφίας Ταϋδόρου και Φραγκίσκου, μωξβ΄, 273-274.
[26]Βλ. Ανδρέα Μάμουκα, Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος, ήτοι συλλογήν των περί την αναγεννωμένην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων, από του 1821 μέχρι τέλους του 1832, Τ. ΙΑ΄, Αθήνησιν, εκ του Βασιλικού Τυπογραφείου, 1852, 1επ.
[27]Βλ. Ανδρέα Μάμουκα, ο.π., 31-32.
[28]Βλ. Ανδρέα Μάμουκα, ο.π., 33: «Κατά συνέπειαν του άρθρου 7 της Γ΄ συνεδριάσεως, διευθύνθησαν οι ανωτέρων κανονισμοί, και αντίγραφον της εκθέσεως του Γραμματέως της Επικρατείας προς την Επιτροπήν της Συνελεύσεως, συνωδευμένα με το υπ’ αριθ. 14 έγγραφον (Ν΄)».
[29]Βλ. το κείμενο σεΑνδρέα Μάμουκα, ο.π., 404επ.
[30]Βλ. Ανδρέα Μάμουκα, ο.π., 404, υποσημ. 1.
[31]Βλ. Ανδρέα Μάμουκα, ο.π., 455.
[32]Βλ. Ιστορική Έκθεσις της εν Πόρωπανώλους κατά τους μήνας Απρίλιον, Μάϊον και Ιούνιον του 1837 και των παρά της Κυβερνήσεως ληφθέντων μέτρων εκδοθείσα κατά τα επίσημα της επί των Εσωτερικών Γραμματείας έγγραφα, και κατ΄ έγκρισιν της Α.Μ. υπό του Καρόλου Βίμπερ  Αρχιατρού της Α.Μ., ανωτέρου Ιατροσυμβούλου και Προέδρου του Βασιλικού Ιατροσυνεδρίου, εν Αθήναις, εκ της Βαιλικής Τυπογραφίας, 1837.
[33]Βλ. Ιστορική Έκθεσις, ο.π., 11.
[34]Βλ. Ιστορική Έκθεσις, ο.π., 48επ.
[35]Βλ. Ιστορική Έκθεσις, ο.π., 50.
[36]Βλ. Βασιλείου Ηπίτη, Η πανώλη εις Πόρον και ο Κάρολος Βίμπερ εις την Ελλάδα, εν Αθήναις, εκ της Τυπογραφίας Ν. Παπαδόπουλου, οδός Εύχαρις αριθμός 15, 1837.
[37]Βλ. Βασιλείου Ηπίτη,ο.π., 17: «Σελίδι 11 λέγει ο κ. Βέμπερ «αι μολυνθείσαι οικίαι σφραγισθείσαι εφυλάττοντο έξωθεν εκάστη από έναν στρατιώτη» ψευδέστατον, μήτε στρατιώτης, μήτε φύλακος ίσκιος εφύλατε τους μεμολυσμένους οίκους…».
[38]Βλ. Συλλογή των υγειονομικών νόμων, κανονισμών και λοιπών διαταγμάτων των αφορώντων την υγειονομικήν υπηρεσίαν του Βασιλείου της Ελλάδος, εν Αθήναις, εκ της Βασιλικής Τυπογραφίας, 1845, 29επ.
[39]Βλ. Συλλογή, ο.π., άρθρο 365 εδ. α΄, 156.
[40]Βλ. Συλλογή, ο.π., άρθρο 365 εδ. β΄, 156.
[41]Βλ. Συλλογή, ο.π., άρθρο 242, 105.
[42]Βλ. Συλλογή, ο.π., άρθρο 303, 138.