Σφραγίστε τα κίνητρα, όχι μόνο τα σύνορα!

Το μεταναστευτικό είναι ένα φυσικό φαινόμενο, σαν το ρεύμα. Όταν υπάρχει διαφορά δυναμικού σε ένα δίπολο, υπάρχει ροή ηλεκτρονίων. Κι όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά δυναμικού, τόσο εντονότερη η ροή, αυτό που οι ηλεκτρολόγοι λένε "τάση”. 

Ο δυτικός κόσμος έχει ευημερία και υπογεννητικότητα. Ο τρίτος κόσμος, φτώχεια και υπεργεννητικότητα. Δηλαδή τεράστια διαφορά δυναμικού, δηλαδή τεράστια τάση, δηλαδή δισεκατομμύρια υποψήφιοι μετανάστες.

Το τι σημαίνει "τάση” στις ανθρώπινες κοινωνίες είναι πολύ εύκολο να το αντιληφθούμε. Ο άνεργος Σομαλός, που όταν βρει κανένα μεροκάματο παίρνει 1 δολάριο τη μέρα, μαθαίνει ότι στην Ευρώπη δίνουν 1500 ευρώ τον μήνα σε "ασυνόδευτους ανήλικους". Είναι 100 φορές περισσότερα από αυτά που, αν είναι τυχερός, μπορεί να βγάλει τον μήνα. Είναι σαν να μαθαίνεις ότι κάπου στον κόσμο δίνουν 150.000 ευρώ τον μήνα, αν το εισόδημά σου είναι 1.500 ευρώ. Και όλα τα άλλα: φαγητό, ρούχα, σπίτι είναι τζάμπα. Δεν θα τέλειωνες την ανάγνωση αυτού του άρθρου. Θα είχες φύγει.

Τα κίνητρα ανεβάζουν την τάση. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στον Έβρο και στα νησιά, ξεκίνησε πριν λίγο (ή περισσότερο) καιρό από την κουβέντα μιας παρέας σε ένα χωριό του Πακιστάν (του Μπανγκλαντές, της Σομαλίας, του Κονγκό, της Νιγηρίας…). Κάπως έτσι θα τα λέγαν, στην τοπική τους διάλεκτο:

- Ρε συ, μιλάμε για ζωή ζάχαρη! Σε περιμένουν με λουλούδια μόλις βγεις από τη βάρκα, σου δίνουν σπίτι, ρούχα, φαγητό και λεφτά.

- Καλά τώρα, τα πιστεύεις αυτά;

- Αλήθεια σου λέω! Ο ξάδερφος που πήγε, παίρνει 15.000 ρουπίες χωρίς να κάνει τίποτε! Κάθεται και τον πληρώνουν. Και όλα είναι τζάμπα.

- Έλα ρε, δεν είναι δυνατόν! Εδώ για να πάρουμε 15.000 ρουπίες ξεπατωνόμαστε όλη μέρα στη δουλειά.

- Αν δεν πιστεύεις, δες το.

Και θα του έδειχνε το παρακάτω βίντεο: στο οποίο ένας Πακιστανός εκπλήσσεται από τα "τζάμπα λεφτά” που παίρνει από το ΑΤΜ. (Ευτυχώς αυτός λέει κι ένα ευχαριστώ.) Θα του έδειχνε κι άλλα βίντεο: με τις διαδρομές, με τα περάσματα, με το ποιους θα συναντήσουν, με δασκάλεμα από αλληλέγγυους δικηγόρους για το τι θα δηλώσουν ώστε να θεωρηθούν "ευάλωτοι”.

Εκτός από τη διαφορά δυναμικού των δύο πόλων έχουμε και ένα ακόμα στοιχείο που διευκολύνει τη ροή: την αγωγιμότητα του κυκλώματος. Κάποτε, για να πας μετανάστης στην Αμερική, ταξίδευες 15 μέρες με πλοίο. Για την Αυστραλία ήθελες πάνω από μήνα. Σήμερα οι ροές παίρνουν το αεροπλάνο από το Μαρόκο ή το Πακιστάν, σε λίγες ώρες είναι στα παράλια της Μ. Ασίας και σε ένα 20λεπτο με το φουσκωτό έχουν περάσει στην Ευρώπη. Κάποτε ξεκινούσαν για το άγνωστο. Σήμερα ξέρουν τα πάντα. Κάποτε έφευγαν οι πολύ απελπισμένοι και οι πολύ ριψοκίνδυνοι. Σήμερα οι πάντες. "Μια χαρά περνάω στην Τουρκία, αλλά αφού στην Ευρώπη είναι καλύτερα, αποφάσισα να πάω εκεί” εξομολογήθηκε με κάθε ειλικρίνεια μια νεαρή Τουρκάλα, σε πρόσφατο ρεπορτάζ του Τ. Τέλογλου.

Πότε θα τελειώσει η ροή; Όταν μηδενιστεί η διαφορά δυναμικού. Όταν το Πακιστάν γίνει Ευρώπη ή η Ευρώπη, Πακιστάν. Τι θεωρείς πιθανότερο; Πόσοι είναι στην ουρά για να έρθουν; Τουλάχιστον 3,3 δισ. άνθρωποι. Τόσοι ζουν με λιγότερα από δύο δολάρια τη μέρα. Το 1,3 δισ. από αυτούς ζουν με λιγότερα από 1 δολάριο τη μέρα. Άρα και μόνη η χρήση της λέξης "διαχείριση” του μεταναστευτικού δείχνει ότι όσοι την χρησιμοποιούν δεν έχουν πάρει πρέφα την ουσία του προβλήματος. Μπορεί η Ε.Ε. να διαχειρισθεί τέτοια μεγέθη; Η λύση είναι μία. Στον ηλεκτρισμό λέγεται διακοπή του κυκλώματος. Στο μεταναστευτικό λέγεται εξάλειψη κινήτρων. Για να σταματήσουν όλοι αυτοί να συσσωρεύονται στον Έβρο, θα πρέπει η συζήτηση που περιέγραψα πριν να έχει άλλη μορφή:

- Ετοιμαζόσουν να πας στην Ελλάδα;

- Ναι.

- Άσ’ το καλύτερα. Άλλαξαν τα πράγματα.

- Μα διάβασα ότι αν δηλώσεις ανήλικος παίρνεις 1500 ευρώ τον μήνα.

- Δεν ισχύει πια. Μου τηλεφώνησε ο ξάδερφος, που προσπάθησε να μπει από τον Έβρο, ότι τον έπιασαν, τον δίκασαν σε 4 χρόνια φυλακή και του έβαλαν 10.000 ευρώ πρόστιμο. Κι ότι κανένα αίτημα ασύλου δεν πρόκειται πια να γίνει δεκτό. Άπαξ και μπήκες παράνομα, σε πιάνουν, σε δικάζουν και σε κλείνουν στη φυλακή.

- Κι αυτά που ξέραμε για τα τζάμπα λεφτά, τα σπίτια, τα ρούχα, τα φαγητά;

- Κόπηκαν φίλε. 

- Μήπως το ξαναλλάξουν το σύστημα αργότερα;

- Δεν ξέρω. Αλλά δεν το ρισκάρω. Δεν έχω καμιά όρεξη να καθίσω στη φυλακή 4 χρόνια και να φάω μια περιουσία πρόστιμο. Πού να τα βρω να τα πληρώσω;

Έτσι σφραγίζεις εκτός από τα σύνορα και τα κίνητρα. Δεν ξεκινάει ο άλλος από το χωριό του στα βάθη της Αφρικής ή της Ασίας, αν ξέρει ότι η μοναδική του προοπτική είναι η σύλληψη, η φυλάκιση και η απέλαση. Και όσοι είναι στον Έβρο, μαθαίνοντας τι θα τους συμβεί άμα περάσουν τον φράχτη, σιγά σιγά θα τα μαζέψουν και θα φύγουν.

Αυτό όμως θα πρέπει να εκφρασθεί με κάθε σαφήνεια από την πλευρά της Ελλάδας. Άτολμα μέτρα όπως η αναβολή για έναν μήνα της εξέτασης των αιτημάτων ασύλου δεν βοηθάει, γιατί αφήνει ένα παράθυρο ευκαιρίας. Οι υποψήφιοι εισβολείς θα περιμένουν να περάσει ο μήνας για να δουν τι θα γίνει μετά. Όπως δεν βοηθάει το ότι η κυβέρνηση δεν διευκρίνισε γιατί άρχισε ξαφνικά τις συλλήψεις μόλις την 1η Μαρτίου, ενώ επί 7 μήνες άφησε 70.000 περίπου εισβολείς (σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας) να περάσουν ανενόχλητοι. Τι διαφορετικό από τον εισβολέα της 1ης Μαρτίου έκανε ο εισβολέας της 29ης Φεβρουαρίου; Δεν διευκρίνισε επίσης τι καθεστώς ισχύει για όσους μπήκαν παράνομα από τις 7/7/2019 μέχρι την 1η Μαρτίου, την εποχή που ο Κυριάκος ήταν περήφανος για τους μπολιαστές και το πολυπολιτισμικό μέλλον της χώρας, για να μην ρωτήσω τι ισχύει για όσους μπήκαν επί ΣΥΡΙΖΑ. Δεν βοηθάει επίσης ο απαράδεκτος Νόμος 4636/2019 - ΦΕΚ 169/Α/1-11-2019 "Περί Διεθνούς Προστασίας και άλλες διατάξεις” ο οποίος θεωρεί πως η παράνομη είσοδος δεν αρκεί από μόνη της για να συλληφθεί κάποιος. Δείτε το απίστευτο άρθρο 46, παράγραφος 1 (σε άθλια Ελληνικά): "Υπήκοος τρίτης χώρας ή ανιθαγενής που αιτείται διεθνή προστασία, δεν κρατείται για τον λόγο μόνο ότι έχει υποβάλει αίτηση διεθνούς προστασίας, καθώς και ότι εισήλθε παράτυπα ή/και παραμένει στη χώρα χωρίς νόμιμο τίτλο διαμονής.”

Ούτε καν "παράνομη” δεν ονομάζει ο τόσο "φρέσκος” γαλάζιος νόμος την εισβολή. Την αποκαλεί "παράτυπη” λες και ο εισβολέας δεν παραβαίνει νόμους αλλά… τύπους. Αν η παράτυπη είσοδος δεν συνεπάγεται καμμία ποινή, το αδίκημα παύει να υφίσταται. Πότε θα καταργηθεί αυτή η παγκόσμια πρωτοτυπία κράτους που καταργεί αυτοβούλως τα σύνορά του; Είναι σίγουρο ότι οι "αλληλέγγυοι” δικηγόροι που θα αναλάβουν την υπεράσπιση των εισβολέων στο εφετείο, αυτό θα επικαλεσθούν: "Μπήκαν παράτυπα και είχαν το αίτημα ασύλου στο χέρι κε Πρόεδρε αλλά εκείνη τη στιγμή τούς συνέλαβαν τους κακόμοιρους!” Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι το Εφετείο δεν θα τους απαλλάξει, καθώς αυτός ο νόμος είναι μεταγενέστερος του Νόμου 3907/2011 που μιλούσε ξεκάθαρα για σύλληψη όσων μπαίνουν στη χώρα παράνομα (άρθρο 13): "Οι υπήκοοι τρίτων χωρών που συλλαμβάνονται να εισέρχονται παράνομα στη χώρα οδηγούνται άμεσα με ευθύνη της αρχής που διενήργησε την σύλληψη στο Κέντρο ή Μονάδα Πρώτης Υποδοχής στα όρια της τοπικής αρμοδιότητας των οποίων συνελήφθησαν.” Δηλαδή σήμερα, η χώρα έχει σε ισχύ δύο νόμους αντιφατικούς μεταξύ τους, που ισχύουν κατά (πολιτική) βούληση.

Επίσης, δεν μπορώ παρά να ρωτήσω γιατί ο νόμος, με τον οποίον από την 1η Μαρτίου και δώθε δικάζονται οι εισβολείς, δεν εφαρμόζεται και για τις ΜΚΟ που τους διευκολύνουν στην εισβολή. Είναι αυτός βάσει του οποίου διώκονται οι διακινητές και κατάσχονται τα αυτοκίνητά τους. Γιατί διώκεται αυτός που διευκολύνει τον εισβολέα στη διαδρομή Αλεξανδρούπολη – Θεσσαλονίκη, ενώ όλες τις ΜΚΟ που τον διευκολύνουν στη διαδρομή Έβρος – Αλεξανδρούπολη ή παραλία – εσωτερικό νησιού τις καμαρώνουμε; Δεν το λες και ξεκάθαρη κυβερνητική στάση.

Η Αυστραλία που πήρε εδώ και χρόνια "σκληρά” μέτρα για να κόψει μαχαίρι την παράνομη μετανάστευση φρόντισε να τα διαφημίσει στις χώρες προέλευσης των εισβολέων. Πόσο δύσκολο είναι να το κάνουμε κι εμείς αυτό; Με πληρωμένες καταχωρίσεις, με στοχευμένα banners στο διαδίκτυο, ακόμα και με συμμετοχή στις σχετικές συζητήσεις, στη γλώσσα τους, θα μπορούσαμε να σφραγίσουμε τα κίνητρα, πριν χρειαστεί να σφραγίσουμε τα σύνορα.

Και επιτέλους, πρέπει να τεθεί σε επίπεδο ΟΗΕ το θέμα της υπογραφής μιας νέας Σύμβασης σε αντικατάσταση της Σύμβασης της Γενεύης και του Πρωτοκόλλου της Νέας Υόρκης. Δεν είναι δυνατόν ένα κείμενο του 1951, που συντάχθηκε αποκλειστικά για τη διευθέτηση των προβλημάτων που προκάλεσε, κυρίως στην Ευρώπη, ο Β’ΠΠ, την εποχή που η ανθρωπότητα αριθμούσε 2,5 δισ. μέλη, να διέπει τις μετακινήσεις πληθυσμών το 2020 όταν οι επιβάτες της γης κοντεύουμε, ζωή νάχουμε, τα 8 δισεκατομμύρια. Ούτε είναι δυνατόν η Ύπατη Αρμοστεία, μια υπηρεσία του ΟΗΕ που συστάθηκε κι εκείνη την ίδια εποχή, για να βοηθήσει τους πρόσφυγες να επανεγκατασταθούν στις κατεστραμμένες πατρίδες τους, να δαπανά σήμερα για επανεγκατάσταση προσφύγων μόνο το 2% των 8,5 δισ. δολαρίων που διαχειρίζεται ετησίως και το υπόλοιπο να είναι παροχές σε οικονομικούς μετανάστες, παράνομους και μη, που δημιουργούν επιπλέον κίνητρο για μετανάστευση! Όσο καλοπροαίρετος κι αν είναι κάποιος, αποκλείεται να μην σκεφθεί ότι ένας από τους λόγους που εφαρμόζει αυτή την πολιτική η Ύπατη Αρμοστεία είναι για να στηρίξει τον εαυτό της, τον ρόλο της και την επιρροή της, και για να συνεχίσουν να παίρνουν τους παχυλούς τους μισθούς οι 16.500 υπάλληλοί της ανά τον κόσμο, που λειτουργούν ως κράτος εν κράτει.

Μα, δεν πρέπει ο δυτικός κόσμος να φροντίσει για την εξάλειψη της δυστυχίας από τον πλανήτη; Μπορεί να συμβάλει στην άνοδο του εισοδήματος των χωρών προέλευσης των μεταναστών με επενδύσεις. Άλλωστε αυτό κάνει ήδη. Όχι όμως επειδή "πρέπει να φροντίσει”. Πρώτον, διότι ο δυτικός κόσμος δεν έχει υιοθετήσει τον πλανήτη. Δεύτερον διότι δεν έχει αυτή τη δυνατότητα. Και τρίτον, διότι η δυστυχία είναι προϊόν του θρησκευτικοινωνικοοικονομικού μοντέλου αυτών των χωρών. Όταν το 1948 έφυγαν οι Άγγλοι από το (τότε Δυτικό) Πακιστάν, οι κάτοικοί του ήταν 33 εκατομμύρια. Σήμερα είναι 220 εκατομμύρια. Μέχρι το 1990, ο μέσος αριθμός παιδιών ανά γυναίκα ήταν πάνω από 6. Όσο κι αν ανέβηκε το ΑΕΠ του Πακιστάν (λόγω δυτικών επενδύσεων), πώς να τραφούν τόσα στόματα; Όταν εργάζεται μόνο ο πατέρας αφέντης και στο σπίτι κάθονται 1 ως 4 γυναίκες και γεννοβολάν, η ισλαμική οικογένεια θα είναι πάντα φτωχή και εξαθλιωμένη. Το Ισλάμ αντιστρατεύεται την επιστήμη, άρα θα βλέπει πάντα την πλάτη της Δύσης και η απόσταση όλο και θα μεγαλώνει. Τι τεχνολογία να δημιουργήσει ένα σύστημα στο οποίο όλα διέπονται από τον τρόπο με τον οποίο ζούσαν οι νομάδες στην αραβική έρημο πριν 1400 χρόνια; Ποια επαγγέλματα με υψηλή προστιθέμενη αξία να εξασκήσει κάποιος που προσεύχεται 5 φορές τη μέρα και του οποίου ο πνευματικός αρχηγός, ο μέχρι το 1999 Μέγας Μουφτής της Σαουδικής Αραβίας Abd al-Aziz ibn Baz, δήλωνε πως η γη είναι επίπεδη και όσοι πιστεύουν πως κινείται γύρω από τον ήλιο είναι… άπιστοι και πρέπει να εκτελούνται;

Η Δημοκρατία του Νίγηρα, με σουνίτες το 80% του πληθυσμού, καταγράφει τη μεγαλύτερη βρεφική θνησιμότητα στον κόσμο: πάνω από 11%. Έχει όμως και τον μεγαλύτερο δείκτη γονιμότητας: 7,6 γεννήσεις ανά γυναίκα. Ο μισός πληθυσμός της είναι μόνιμα κάτω από 15 ετών, δηλαδή εκτός παραγωγής. Και το μισό του άλλου μισού, οι γυναίκες, είναι στο σπίτι και "παράγουν” παιδιά. Άρα, ένα 25% καλείται να συντηρήσει το υπόλοιπο 75%. Χειρότερα κι από την "ηλικιωμένη” Ευρώπη. Δεν είναι βιώσιμο αυτό το μοντέλο. Οι μετανάστες από το Κονγκό, μια χώρα πάμπλουτη σε φυσικούς πόρους και με μέγεθος όσο Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Ελβετία, Αυστρία, Τσεχία, Δανία και Ελλάδα μαζί (!) την εγκαταλείπουν για να έρθουν στη Μόρια!

Αν η Ευρώπη απορροφά συνεχώς τις πλεονάζουσες γεννήσεις του τρίτου κόσμου, ούτε το δικό της πρόβλημα θα λύσει ούτε την αιτία του προβλήματος θα θεραπεύσει. Αντιθέτως, θα μεταβληθεί σε ισλαμικό χαλιφάτο σε μερικές δεκαετίες και η εξαθλίωση αυτών των κοινωνιών θα μεταφερθεί στα σωθικά της. Σκληρό αλλά αληθινό: η φύση ισοφαρίζει τον θάνατο με ζωή και τη ζωή με θάνατο. Για χιλιάδες χρόνια οι γυναίκες σε όλον τον κόσμο, όχι μόνο στην Αφρική, έκαναν πολλά παιδιά. 6 παιδιά ανά γυναίκα ήταν ο μέσος όρος στην Αγγλία το 1820. Μόνο 2-3 απ’ αυτά ενηλικιωνόντουσαν. Έτσι υπήρχε ισορροπία στον πληθυσμό, οι φυσικοί πόροι δεν εξαντλούνταν και το ανθρώπινο είδος βελτιωνόταν, γιατί επιβίωναν τα ανθεκτικότερα γονίδια. Οι γεννήσεις μειώθηκαν όταν και όπου ήρθε η οικονομική ανάπτυξη.

Σε πολλά κράτη της Αφρικής και της Ασίας η ανάπτυξη δεν έφτασε ποτέ. Έφτασαν όμως τα φάρμακα, οι γιατροί του κόσμου, οι διηπειρωτικές υιοθεσίες, οι φιλανθρωπικοί οργανισμοί. Και εστίασαν στη μία πλευρά της ζυγαριάς: την παιδική θνησιμότητα και την καταπολέμηση των ασθενειών. Αλλά δεν άγγιξαν την άλλη: τις θρησκευτικές και κοινωνικές δομές, τις προκαταλήψεις και τις δεισιδαιμονίες, που συνεχίζουν την παραγωγή ανθρώπων αφειδώς. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα του "ανθρωπιστικού ιμπεριαλισμού" της Δύσης; Μετέτρεψε ένα μοντέλο σχετικά ισορροπημένης, σε σχέση με το περιβάλλον, επιβίωσης σε μια πληθυσμιακή βόμβα. Μόνον ο πληθυσμός της Νιγηρίας προβλέπεται από τα 200 εκατομμύρια που είναι σήμερα να ξεπεράσει το 1 δισεκατομμύριο το 2100. 

Αυτό είναι το σημαντικότερο πρόβλημα σήμερα. Και αυτό θα συνεχίσει να τροφοδοτεί τις ροές, ακόμα κι αν τα κίνητρα μηδενιστούν. Τι θα κάνεις, αν 10 εκατομμύρια Αφροασιάτες σπάσουν τον φράχτη του Έβρου και μπουκάρουν στην Ευρώπη;  Κι αν από πίσω έρχονται άλλα 100 εκατομμύρια; Δεν υπάρχει μέσο ή ακόμα και όπλο να τους αντιμετωπίσει. Μ΄ αυτό θα έπρεπε να ασχολείται, ως θέμα μείζονος σημασίας, ο ΟΗΕ: τον έλεγχο των γεννήσεων στον τρίτο κόσμο. Αλλά, έτσι όπως κατάντησαν οι παγκόσμιοι ηγέτες, δημοσιοσχεσίτες, ισορροπιστές και παζαρτζήδες - τι θες να σου δώσω για να με εκλέξεις; - υπάρχει κανένας να ασχολείται με αυτό που θα έπρεπε να ασχοληθεί; 

Του Θάνου Τζήμερου

capital